AH 871
2020Z19142
Antwoord van minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media), mede namens de minister van Justitie en Veiligheid (ontvangen 20 november 2020)
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020-2021, nr. 711
Vraag 1
Bent u het met de mening eens dat het zeer zorgwekkend en onacceptabel is dat de NOS geen logo’s meer wil op hun satellietwagens vanwege de vele bedreigingen? 1)
Antwoord vraag 1
Ja. Ik deel de mening dat het zeer zorgwekkend en onacceptabel is dat de NOS het nodig vindt om dergelijke maatregelen te nemen zodat medewerkers veilig hun werk kunnen doen. In onze democratische samenleving moet de pers haar werk in vrijheid en veiligheid kunnen doen. Daar hoort nadrukkelijk niet bij dat journalisten en ondersteunend technisch personeel hun werk onder bedreiging, intimidatie en/of geweld uitoefenen.
Vraag 2
Is er contact geweest met de stuurgroep agressie en geweld tegen journalisten over deze kwestie?
Antwoord vraag 2
Vanuit zowel het ministerie van OCW als het ministerie van JenV is er ambtelijk contact geweest met respectievelijk de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ)/PersVeilig en politie/Openbaar Ministerie (OM).
Daarnaast is er vanuit het ministerie van OCW ook contact gelegd met de NOS, evenals vanuit PersVeilig (het project van de Stuurgroep Agressie en Geweld tegen Journalisten).
Vraag 3
Is er voldoende handhavingscapaciteit bij de politie om de veiligheid van de medewerkers van de NOS te kunnen waarborgen?
Antwoord vraag 3
Wanneer journalisten te maken krijgen met agressie en geweld dat leidt tot een onveilige situatie en de maatregelen door de journalist zelf en de werkgever niet voldoende zijn om hier weerstand aan te bieden, zal de politie ter plaatse komen om op te treden tegen de agressie en het geweld.
Vraag 4
Hoe beoordeelt u dat de bedreigingen tegen journalisten eerder toe lijken te nemen dan af lijken te nemen? Klopt dit? Hoeveel meldingen zijn er? Wat gaat u hierop ondernemen?
Antwoord vraag 4
In de Persvrijheidsmonitor 2019, die jaarlijks wordt gedaan in opdracht van het Persvrijheidsfonds, valt te lezen dat media in 2019 te maken kregen met incidenten op het gebied van veiligheid, bronbescherming, beschuldigingen en privacy en vrijheid van nieuwsgaring.[1] Volgens de monitor zijn er in 2019 in totaal 39 meldingen binnengekomen bij het meldpunt van PersVeilig.[2] Hierbij ging het in 25 gevallen om bedreigingen en 8 keer om fysiek geweld. In 13 gevallen hebben journalisten hiervan aangifte gedaan.
In 2020 zijn er tot nu toe 72 meldingen binnengekomen bij PersVeilig. Hierbij ging het in 46 gevallen om bedreiging en in 15 gevallen om fysiek geweld.[3] In 27 gevallen hebben journalisten aangifte gedaan.
De cijfers lijken aan te tonen dat er een stijging in het aantal meldingen is. Hierbij moet de kanttekening geplaatst worden dat er vanaf april 2019 meldingen konden worden gedaan bij PersVeilig. Hiermee zijn de cijfers tussen beide jaren dan ook niet een op een te vergelijken. PersVeilig schat in dat het aantal niet-gemelde bedreigingen in beide jaren naar alle waarschijnlijkheid hoger ligt.
Het feit dat journalisten PersVeilig weten te vinden, toont het belang van dit project aan. Ik zie dit belang ook en besteed dan ook een deel van de regeerakkoordmiddelen voor onderzoeksjournalistiek aan het versterken van de positie van journalisten tegen agressie en geweld. De middelen komen onder andere ten goede aan PersVeilig.
Vraag 5
Kunt u deze vragen beantwoorden voor het wetgevingsoverleg media?
Antwoord vraag 5
Ja.
1) NOS, 15 oktober 2020, 'NOS haalt na aanhoudende bedreigingen logo van satellietwagens', https://nos.nl/l/2352452
[1]https://mcusercontent.com/5d2d3edb7080a5e47a7c8c62f/files/41773f88-48d4-4d78-834e-61d4ad445a75/2020_05_03_Persvrijheidsmonitor_2019.pdf
[3]https://www.villamedia.nl/artikel/meldingen-van-geweld-en-bedreiging-tegen-journalisten-neemt-dit-jaar-sterk-toe
