Antwoorden van de ministers van Buitenlandse Zaken en Justitie en Veiligheid op vragen van de leden Koopmans en Laan-Geselschap (VVD) over het berechten van Nederlandse Syrië-gangers door de Koerdische autoriteiten in Noord-Syrië.
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht 'Les Kurdes de Syrie prêts à juger les djihadistes français’? 1)
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Zult u, conform de motie Laan-Geselschap c.s. 2), alles in het werk stellen
om ervoor te zorgen dat (ook) Nederlandse jihadisten daar worden berecht
waar zij hun afgrijselijke misdaden hebben begaan?
Antwoord
Ja. Uitreizigers moeten verantwoording afleggen voor misdrijven die zij hebben gepleegd en hiervoor worden berecht. Bij voorkeur in de regio waar de misdaden hebben plaatsgevonden. Om die reden onderzoekt Nederland met internationale partners de mogelijkheden voor een vorm van berechting in de regio.
Vraag 3
Zult u daartoe in overleg treden met de Koerdische autoriteiten in
Noord-Syrië om te zien wat zij nodig hebben om hun aanbod van lokale
berechting gestand te doen?
Antwoord
In de huidige situatie is onvoldoende sprake van een duidelijke langetermijnstrategie voor de regio. Het kabinet is terughoudend met het maken van afspraken of samenwerken met niet-statelijke entiteiten die feitelijk gezag uitoefenen over een gebied waar de betreffende regering effectief geen gezag meer uitoefent. Dit vanwege de invloed die deze afspraken of samenwerking kunnen hebben op het aanzien van deze niet-statelijke entiteiten en op de relaties met andere actoren en landen in de regio.
Vraag 4
Is het kabinet bereid om de benodigde financiële en juridische
ondersteuning te bieden om dit mogelijk te maken, al dan niet samen met
andere relevante partners?
Antwoord
Nederland zet in op vervolging en berechting van ISIS-strijders en richt
zich daarbij op de benadering die nodig is om hiertoe te komen. Dit heeft
tot nu toe geresulteerd in een brede inzet, waarbij ook het belang van
bewijsvergaring, detentie, rehabilitatie en re-integratie in Irak en Syrië
in acht worden genomen. Nederland draagt hier al op diverse manieren aan
bij, bijvoorbeeld door het steunen van bewijsvergaringsmechanismen in Irak
(UNITAD) en Syrië (IIIM). Samen met internationale partners wordt bekeken
welke steun verder nodig zal zijn.
Vraag 5
Overlegt u met de Franse regering en andere westerse regeringen om te komen tot een gezamenlijke ondersteuning van de geboden rechtsgang, opdat deze ten minste kan voldoen aan de minimumvoorwaarden van een eerlijk proces?
Antwoord
Nederland is met diverse Europese en internationale partners, waaronder Frankrijk, in overleg over de opties die er zijn om tot vervolging en berechting van ISIS-strijders te komen. Leidend zijn naleving van internationale mensenrechtenstandaarden en de beginselen van goede procesorde, waaronder het recht op een eerlijk proces. Daarbij is Nederland tegen de doodstraf en zal daar dus ook niet aan mee werken.
Vraag 6
Is het kabinet bereid om, met relevante partners, te investeren in lokale detentiecentra voor (Nederlandse) jihadisten?
Antwoord
Het kabinet voorziet geen steun aan detentiecentra in de Koerdische regio.
1) Figaro van 16 juli 2019; http://www.lefigaro.fr/international/les-kurdes-de-syrie-prets-a-juger-les- djihadistesfrancais-20190716
2) Kamerstuk 29754, nr. 513