Hierbij bied ik de antwoorden aan, mede namens de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Van Ojik over het bericht dat natuurorganisaties en inheemse volken Jair Bolsonaro een grote bedreiging vinden voor het Amazoneregenwoud. Deze vragen werden ingezonden op 17 mei 2019 met kenmerk 2019Z09859.
De Minister van Buitenlandse Zaken, Stef Blok |
[Ondertekenaar 2] |
[Ondertekenaar 3] |
[Ondertekenaar 4] |
Antwoorden van de minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, op vragen van het lid Van Ojik (GroenLinks) over het bericht dat natuurorganisaties en inheemse volken Jair Bolsonaro een grote bedreiging vinden voor het Amazoneregenwoud.
Vraag 1
Hebt u kennisgenomen van het bericht dat natuurorganisaties en inheemse volken de Braziliaanse president Jair Bolsonaro een grote bedreiging vinden voor het Amazoneregenwoud?
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Deelt u de zorgen dat na jaren van afname van de ontbossing in het
Amazonegebied een forse toename van ontbossing in het Amazonegebied door
satellietbeelden is gemeld? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Ja, de recente toename van ontbossing in het Amazonegebied is zorgwekkend, gezien de vitale rol die dat gebied speelt bij het tegengaan van klimaatverandering en behoud van biodiversiteit. Onafhankelijke waarnemingen tonen de afgelopen paar jaar weer een toename van ontbossing, na een dalende trend in de jaren daarvoor.
Vraag 3
Deelt u de analyse dat uitspraken van president Bolsonaro en burgemeesters
van Braziliaanse gemeenten die ontbossing en landonteigening aanmoedigen in
strijd met internationale afspraken (zoals The Bonn Challenge en The New
York Declaration on Forests), mondiale CO2-uitstoot bevorderen en daarom de
grootst mogelijke afkeuring verdienen? Bent u bereid deze zorgen te
adresseren bij uw Braziliaanse ambtgenoten? Welke consequenties heeft dit
beleid voor de Nederlandse betrekkingen met Brazilië?
Antwoord
Iedere uitspraak die ontbossing aanmoedigt in strijd met internationale afspraken verdient afkeuring. De Nederlandse regering brengt haar zorgen over ontbossing geregeld over bij Braziliaanse gesprekspartners, op diverse niveaus, in zowel bilateraal als multilateraal verband. Juist omdat de betrekkingen tussen Nederland en Brazilië goed en intensief zijn, is het mogelijk een dialoog hierover te voeren. Deze dialoog over landbouw, klimaat en ontbossing is recentelijk geïntensiveerd.
Vraag 4
Worden er vanuit het Mensenrechtenfonds en/of de International Land
Coalition landrechtenactivisten en natuurbeschermers in het Braziliaanse
Amazonegebied ondersteund? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, bent u bereid hen
alsnog te steunen via middelen uit het Mensenrechtenfonds of de
International Land Coalition?
Antwoord
Het subsidiekader voor het centrale mensenrechtenfonds 2019-2021 is per 1
april jl. opengesteld voor nieuwe projectaanvragen. Onder het thema
‘mensenrechtenverdedigers’ worden projectvoorstellen gevraagd die zich
richten op zowel burger- en politieke als ook sociaal-economische
mensenrechten. Bovendien wordt gevraagd naar projectvoorstellen voor de
bevordering van veiligheid en ondersteuning van mensenrechtenverdedigers,
met specifieke aandacht voor milieuactivisten en landrechtenverdedigers,
conform de motie-Van Ojik (Kamerstuk 35 000-V, nr. 24). De binnengekomen
projectvoorstellen worden momenteel beoordeeld volgens de vastgestelde
regels van het subsidiekader. Thans is het nog niet duidelijk voor welke
projecten een subsidie zal worden verstrekt.
Vanuit het decentrale mensenrechtenbudget van de Nederlandse ambassade in Brasilia worden op dit moment geen landrechtenactivisten en natuurbeschermers ondersteund in het Braziliaanse Amazonegebied. Wel financiert de ambassade een project waarmee de rechten van inheemse vrouwen en meisjes (o.a. landrechten) worden ondersteund in een ander deel van Brazilië. In de tweede helft van 2019 selecteert de ambassade projecten voor besteding van het mensenrechtenbudget voor 2020.
Met de International Land Coalition wordt nauw samengewerkt in het kader van de uitvoering van het nieuwe Nederlandse ondersteuningsprogramma voor land governance, LAND-at-scale (www.rvo.nl/land-at-scale). Bescherming van landrechtenverdedigers kan in principe middels dit programma ondersteund worden.
Vraag 5
Bent u in contact met de Nederlandse ambassade in Brazilië over deze situatie? Zijn zij in staat ondersteuning te bieden aan bewoners van het Amazonegebied, landrechtenactivisten en natuurbeschermers, die in gevaar zijn door de dreigende vergaande ontbossing van het Amazonegebied? Zo ja, hoe gebeurt dit? Zo nee, waarom kan de ambassade hier geen rol in spelen?
Antwoord
Er is nauw contact met de Nederlandse ambassade in Brasilia over de situatie in het Amazonegebied. De ambassade houdt de ontwikkelingen omtrent de inheemse bevolking, ontbossing, landrechtenactivisten en natuurbeschermers scherp in de gaten, zowel door gesprekken te voeren met betrokken organisaties als door bezoeken ter plaatse.
Vraag 6
Kan u aangeven of er Nederlandse bedrijven zijn betrokken bij de ontbossingsactiviteiten van het Amazonegebied? Zo ja, bent u bereid om met hen in gesprek te gaan zodat eventuele betrokkenheid stop wordt gezet?
Antwoord
Het is de Nederlandse regering niet bekend dat er Nederlandse bedrijven betrokken zouden zijn bij ontbossingsactiviteiten in het Amazonegebied. Mocht dit zo zijn, dan zal daarover de dialoog gezocht worden.
1) https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2284275-angst-voor-de-plannen-van-de-braziliaanse-president-met-het- regenwoud.html