In antwoord op uw brief van 6 maart 2019, deel ik u mee dat de schriftelijke vragen van het lid Kuiken (PvdA) inzake de diensten van rechtsbijstandsverzekeraars, worden beantwoord zoals aangegeven in de bijlage van deze brief.
De Minister voor Rechtsbescherming,
Sander Dekker
2019Z04277
Vragen van het lid Kuiken (PvdA) aan de minister voor Rechtsbescherming over de diensten van rechtsbijstandsverzekeraars (ingezonden 6 maart 2019)
1
Kent u het bericht 'Rechtsbijstandverzekeraars sluiten geheime contracten af'? 1)
Antwoord vraag 1
Ja.
2
Hoe wordt de kwaliteit en omvang van de dienstverlening van rechtsbijstandsverzekeraars naar hun verzekerden toe gecontroleerd en gewaarborgd?
Antwoord vraag 2
Rechtsbijstandsverzekeraars dienen zich te houden aan een aantal wettelijke
eisen. Over deze wettelijke eisen heb ik u geïnformeerd bij de
beantwoording van de Kamervragen van het lid Swinkels d.d. 24 april 2017. [1] Het bestuursrechtelijk
toezicht op rechtsbijstandsverzekeraars vindt plaats door de Autoriteit
Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB). Daarnaast zijn er
(zelfregulerings)mechanismen om de kwaliteit van de dienstverlening door
rechtsbijstandsverzekeraars te waarborgen waaronder de Kwaliteitscode
Rechtsbijstand, het Keurmerk Klantgericht Verzekeren en voor advocaten in
loondienst van rechtsbijstandsverzekeraars is ook de regelgeving van de
Nederlandse Orde van Advocaten van toepassing.
Indien een klant een klacht heeft over zijn of haar
rechtsbijstandsverzekering of –verzekeraar kan de klant de klacht via de
interne klachtenprocedure van de rechtsbijstandsverzekeraar indienen.
Wanneer de klacht niet naar tevredenheid wordt afgehandeld kan de klant de
klacht voorleggen aan de civiele rechter of (sinds 2011) het
Klachtinstituut Financiële Dienstverlening (Kifid). In de rechtspraak wordt
ter beoordeling van beroepsaansprakelijkheid de civielrechtelijke norm
gehanteerd van een redelijk handelend en redelijk bekwaam
rechtsbijstandverlener. Ook het Kifid hanteert deze norm bij de beoordeling
van klachten over de kwaliteit van de door een rechtsbijstandsverzekeraar
geboden rechtshulp. Daarnaast toetst de Tuchtraad Financiële
Dienstverlening (Assurantiën) onafhankelijk op tuchtrechtelijke aspecten
van klachten over verzekeraars. Hierbij treedt zij niet in de inhoudelijke
beoordeling van de klacht. Tot slot toetst de Stichting toetsing
verzekeraars rechtsbijstandsverzekeraars die onder het Keurmerk
Klantgericht Verzekeren vallen, op zaken als reactietermijn en
klantgerichtheid.
3
Deelt u de mening dat uit het genoemde bericht blijkt dat vanwege geringe fixed-fees en het uitbesteden van rechtshulpvragen van rechtsbijstandsverzekaars naar zogenoemde uitvoerders die dan weer werk onderaanbesteden, dat het op zijn minst de vraag is of verzekerden wel de benodigde rechtshulp krijgen? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?
Antwoord vraag 3
Het Verbond van Verzekeraars heeft laten weten dat bij een
rechtsbijstandsverzekeraar als uitgangspunt geldt dat
rechtsbijstandsverleners van de verzekeraar of het schaderegelingskantoor
de zaak behandelt. In bepaalde gevallen kan het echter voorkomen dat een
zaak wordt uitbesteed indien specifieke expertise vereist is of er zich een
grote piek van zaken op een bepaald rechtsgebied voordoet. Hierbij wordt
vaak samengewerkt met netwerkkantoren waarmee vaste tarieven zijn
afgesproken en waarvoor dezelfde kwaliteitseisen gelden als de
rechtsbijstandsverzekeraar of het schaderegelingskantoor. De
rechtsbijstandsverzekeraar of het schaderegelingskantoor blijft
eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van de rechtshulp en kan hierop
worden aangesproken. De klant dient over de uitbesteding aan
netwerkkantoren op de hoogte te worden gebracht. Wat betreft de
(onder)uitbesteding van zaken door netwerkkantoren geldt dat
rechtsbijstandsverzekeraars en schaderegelingskantoren met netwerkkantoren
overeen zijn gekomen dat (onder)uitbesteding alleen mag plaatsvinden na
overleg en dat de klant hiervan altijd op de hoogte moet zijn. De DAS heeft
in een reactie laten weten erg geschrokken te zijn van de gang van zaken
zoals aan de orde was in de uitzending van Radar van 4 maart 2019 en geeft
aan dit uit te zoeken. Naar aanleiding van de uitzending van Radar heeft
het Verbond van Verzekeraars haar leden opgeroepen het uitbestedingsbeleid
kritisch te bezien en zo nodig te herzien.
4
Deelt u de mening dat het inschakelen van rechtsbijstandsverzekeraars die op bovengenoemde wijze werken niet past bij een stelsel van door de overheid gesubsidieerde rechtshulp? Zo ja, waarom en welke conclusies ten aanzien van uw plannen voor herziening van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand verbindt u hieraan? Zo nee, waarom niet?
Antwoord vraag 4
Ik acht het van zeer groot belang dat burgers een zorgvuldige en kwalitatieve behandeling van hun juridische geschillen krijgen, ongeacht de wijze waarop die behandeling is georganiseerd. Dat is daarom ook één van de essentiële punten in het nieuwe stelsel.
Een goed functionerend systeem biedt iedereen toegang tot het recht, onafhankelijke rechtsbescherming, zoveel mogelijk een duurzame oplossing voor het juridische geschil en dienstverlening van hoge kwaliteit. Bij de herziening van het stelsel van de door de overheid gesubsidieerde rechtsbijstand staat dan ook voorop dat deze op kwalitatief hoogwaardige wijze wordt ingericht.
5
Hoe verhoudt het feit dat verzekerden die zelf voor een advocaat kiezen
minder van hun rechtsbijstandsverzekeraar vergoed krijgen dan wanneer
zij de keuze voor de rechtshulpverlener aan de verzekeraar overlaten,
zich tot de Europese en Nederlandse jurisprudentie met betrekking tot
de vrije keuze van een advocaat?
Antwoord vraag 5
Volgens vaste jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie
kan een rechtsbijstandsverzekeraar beperkingen stellen aan de kosten die
worden vergoed voor de inschakeling van een rechtshulpverlener door de
verzekerde. De vrijheid van advocatenkeuze mag echter niet door de
beperking van de te vergoeden kosten illusoir worden gemaakt. Het is aan de
rechter om te beoordelen of er zodanige beperkingen zijn gesteld dat
hiervan sprake is.
