Antwoord op vragen van de leden Bergkamp en Pia Dijkstra over het bericht ‘Mbo'ers lossen tekorten arbeidsmarkt niet op’

2088

Vragen van de leden Bergkamp en Pia Dijkstra (beiden D66) aan de Minister

van Volksgezondheid, Welzijn en Sport inzake het bericht «Mbo’ers lossen

tekorten arbeidsmarkt niet op» (ingezonden 22 maart 2018).

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport)

(ontvangen 15 mei 2018). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar

2017–2018, nr. 1753.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Mbo’ers lossen tekorten arbeidsmarkt niet

op»?1

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Hoe groot is het deel zij-instromers en herintreders binnen de sector zorg en

welzijn, zowel in absolute aantallen als relatief gezien, ten opzichte van de

totale instroom? Kunt u aangeven hoe deze aantallen zijn veranderd, zowel

absoluut als relatief, sinds 2010?

Antwoord 2

Tabel 1: Absolute aantallen totale instroom, zij-instroom en herintreders1

2015 2016 2017

Totale instroom zorg & welzijn 80.400 96.900 119.200

Herintreders absoluut (relatief) 30,8 (38%) 37,2 (38%) 42,4 (36%)

Zij-instromers absoluut (relatief) 27,7 (34%) 34,8 (36%) 44,4 (37%)

1 Dit is exclusief de branche umc’s. Deze gegevens zijn afkomstig van pensioenfonds PFZW en

de umc’s zijn aangesloten bij het ABP.

Bron: Pensioenfonds Zorg en Welzijn

De totale instroom betreft de instroom van buiten de sector zorg en welzijn.

Herintreders zijn hierbij gedefinieerd als medewerkers die ooit in de zorg en

welzijn sector werkzaam waren, daarna deze sector hebben verlaten en nu

opnieuw instromen binnen zorg en welzijn. Zij-instromers zijn gedefinieerd

als personen die instromen, nog nooit in de zorg en welzijn sector werkzaam

waren en boven de 25 jaar zijn. De instroom van onder de 25 jaar, wordt

gezien als instroom vanuit het initiële onderwijs. Wij beschikken alleen over

cijfers voor de periode 2015 t/m 2017.

Vraag 3

Deelt u de mening dat zowel herintreders als zij-instromers van groot belang

zijn in het licht van de uitdagingen voor de arbeidsmarkt in de zorg? Welke

maatregelen onderneemt u om de instroom van herintreders en om de

hoeveelheid zij-instroom te vergroten?

Antwoord 3

Ja, ik deel deze mening. Vanuit het Zorgpact zien we al veel mooie initiatieven

in de regio om het aantal herintreders en zij-instromers te vergroten. Het

Zorgpact geeft deze initiatieven een podium en een netwerk waardoor

initiatieven nu ook op meerder locaties worden uitgerold.

Daarnaast zetten we met het actieprogramma Werken in de Zorg, naast het

vergroten van de instroom van jongeren vanuit het voortgezet onderwijs, ook

in op het aantrekken van herintreders en zij-instromers. Mensen die voorheen

al in zorg en welzijn hebben gewerkt, zijn relatief snel inzetbaar en kunnen op

korte termijn een bijdrage leveren aan het oplossen van personeelstekorten. Bij

zij-instroom gaat het om mensen die nu nog werkzaam zijn in een andere

sector, maar liever in de zorg zouden werken. Ook kan het gaan om mensen

met een afstand tot de arbeidsmarkt of die net hun baan zijn verloren bij een

faillissement of reorganisatie. Het is zaak dat we deze mensen naar de zorg

toe- en terugleiden, ze aantrekkelijke banen aanbieden – al dan niet in

combinatie met scholing – en ze geschikt maken voor een functie binnen de

zorg.

In de regio’s worden hierover door ondermeer werkgevers en onderwijsinstellingen

afspraken gemaakt. Via de regionale actieplannen tekorten wordt een

belangrijke impuls gegeven aan de instroom van herintreders en zijinstromers.

VWS ondersteunt dit financieel ondermeer via het project «Sterk

in je werk» en SectorplanPlus. Via het project «Sterk in je werk» is ruimte

voor 25.000 persoonlijke loopbaangesprekken om mensen die een stap

richting de zorg overwegen, verder te helpen. Daarnaast is vaak extra

scholing nodig om nieuwe medewerkers te laten starten of goed te laten

functioneren. De scholingsimpuls Sectorplanplus levert hier een belangrijke

bijdrage aan. Vanuit VWS stellen we in totaal 320 miljoen euro beschikbaar

voor om-, her- en bijscholing van vooral nieuwe medewerkers. Hiermee

kunnen naar verwachting ongeveer 170 duizend scholingstrajecten worden

ingezet voor met name nieuw personeel. Sinds augustus 2017 zijn de

instellingen en hun medewerkers al aan de slag gegaan met ongeveer 58,5

duizend trajecten.

Vraag 4

Op hoeveel plaatsen in het land worden opleidingen aangeboden voor

zij-instromers in de zorg?

Antwoord 4

Alle ROC’s bieden opleidingen aan binnen zorg en welzijn waar ook zijinstromers

aan deelnemen. Het gaat om 41 ROC’s die op één of meerdere

locaties, verdeeld over het land onderwijs aanbieden. Zij-instromers kunnen

er daarnaast ook nog voor kiezen om scholing te volgen bij een particuliere

onderwijsaanbieder.

Vraag 5

Op hoeveel plaatsen in het land worden opleidingen aangeboden voor de

herregistratie Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG) voor

verpleegkundigen?

Antwoord 5

Het scholingsprogramma voor verpleegkundigen voor herregistratie in het

BIG-register wordt op meerdere plaatsen in vier regio’s (Noord-Oost,

Noord-West, Zuid-Oost en Zuid-West) in Nederland aangeboden2

.

Vraag 6

Klopt het dat er geen openbaar oefenmateriaal beschikbaar is voor het

examen herregistratie BIG? Deelt u de mening dat dit kan leiden tot onduidelijkheid

over de vraagstelling van het examen? Bent u bereid oefenmaterialen

beschikbaar te stellen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Het klopt dat er op dit moment nog geen openbaar oefenmateriaal beschikbaar

is. De huidige werkwijze is dat tijdens het scholingsprogramma van

ongeveer 10 lesdagen de lesstof wordt behandeld, de deelnemers worden

dan ook voorbereid op examinering. De docenten van de opleiding zijn in de

gelegenheid gesteld om de gehele batch te bekijken waaruit de toetsen

worden samengesteld om het algemene toetsbeeld over te kunnen brengen

op de deelnemer van de scholing.

Bovendien wordt op dit moment oefenmateriaal ontwikkeld in opdracht van

de MBO Raad. Dit zal gaan om generieke voorbeeldvragen en voor elk

specialisme ook een voorbeeld van een casustoets.

Vraag 7

Welke kosten zijn er verbonden aan de scholing voor het examen BIG

Herregistratie voor de mensen die deze scholing volgen? En welke kosten zijn

er verbonden aan de deelname aan het examen BIG Herregistratie voor de

mensen die dit examen maken? Kunnen deze kosten, volgens u, een barrière

vormen voor herregistratie? Zo ja, wat kunt u hieraan doen?

Antwoord 7

De kosten voor deelname aan het scholingsprogramma zijn € 1.550,–. De

kosten voor het examen zijn € 450,–. De verpleegkundige kan er voor kiezen

om alleen deel te nemen aan het examen en de voorbereiding middels

zelfstudie te doen. Werkgevers kiezen er regelmatig voor om de scholingskosten

te vergoeden. Ook de scholingimpuls SectorPlanPlus, waarin in totaal 320

miljoen beschikbaar wordt gesteld voor om-, her- en bijscholing kan hier een

bijdrage aan leveren.

Vraag 8

Is het waar dat slagingspercentages van het examen BIG Herregistratie niet

openbaar zijn? Wanneer dit het geval is, bent u bereid deze slaginspercentages

toch openbaar te maken?

Antwoord 8

Het klopt dat de slagingspercentages op dit moment niet openbaar zijn. De

MBO Raad is bereid deze slagingspercentages openbaar te maken, ik zal

daartoe contact opnemen met de MBO Raad.

Vraag 9

Is het waar dat het examen BIG Herregistratie maar een aantal keer per jaar

op één locatie in Nederland wordt afgenomen? Kunt u uitleggen waarom

daarvoor gekozen is?

Antwoord 9

Dat klopt, het examen wordt zesmaal per jaar aangeboden in Utrecht. De

samenwerkende scholen die de opleiding en het examen aanbieden hebben,

na een evaluatie met de MBO bedrijfstakgroep Zorg, Welzijn en Sport van het

scholingsmodel tot januari 2014, voor dit model gekozen om het examen op

een zo efficiënt mogelijke manier aan te bieden. Door het examen op een

centrale locatie aan te bieden, hebben herintredende verpleegkundigen

onafhankelijk van hun woonplaats, zesmaal per jaar de mogelijkheid deel te

nemen aan het examen.

Vraag 10 en 11

Bent u bereid naar het aantal examens per jaar te kijken met het oog op een

uitbreiding van de examendata? Zo nee, waarom niet?

Bent u bereid naar het aantal examenlocaties te kijken met het oog op een

uitbreiding van de examenlocaties? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 10 en 11

De MBO Raad heeft de mogelijkheden verkend om het examen te digitaliseren.

Door digitalisering zou het mogelijk kunnen worden het examen op

meerdere plekken in het land aan te bieden en ook vaker. Hier is al een pilot

voor gedraaid, die goed is bevallen bij zowel de uitvoerende partij als de

deelnemende cursisten. De MBO Raad zal in het najaar een keuze maken hoe

verder te gaan met het traject rondom digitalisering van de examens.

Indiener(s)