2085
Vragen van het lid Wassenberg (PvdD) aan de Staatssecretaris van
Infrastructuur en Waterstaat en aan de Minister van Defensie over het gelekte
water uit kernreactor Doel 1 dat radioactief kan zijn (ingezonden 2 mei 2018).
Antwoord van Staatssecretaris Van Veldhoven-Van der Meer (Infrastructuur
en Waterstaat) (ontvangen 15 mei 2018).
Vraag 1
Kent u het bericht «Meiler Doel 1: Wasser könnte radioaktiv sein», waaruit
blijkt dat het water dat vorige week is gelekt uit de Belgische kenrector Doel 1
radioactief kan zijn? [1]
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Bent u door de Belgische autoriteiten op de hoogte gebracht van dit nieuws?
Zo ja, wanneer?
Antwoord 2
De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) heeft op
23 april 2018 contact gezocht met het Federaal Agentschap Nucleaire
Controle (FANC) naar aanleiding van de berichtgeving over deze kwestie in de
media. Door een administratieve vergissing was de ANVS, tegen de
afspraken in, niet actief door de Belgische autoriteiten geïnformeerd over het
opgetreden lek in de kerncentrale Doel-1. Het FANC gaf aan dat er geen
gevolgen waren voor de veiligheid van de installatie of de omgeving en de
bevolking in Nederland.
Doordat er geen melding is gedaan aan de ANVS, heeft de melding mij op
dat moment niet bereikt.
Vraag 3
Zijn tegelijkertijd ook de lokale autoriteiten op de hoogte gebracht? Zijn zij
tevreden over hoe de communicatie heeft plaatsgevonden? Zo nee, waarom
niet?
Antwoord 3
De veiligheidsregio’s Zeeland en Midden- en West-Brabant hebben volgens
staande afspraak op 23 april ter informatie een melding over de gebeurtenis
ontvangen van de regionale meldkamer in België.
Vanaf 23 april is juist en consequent door alle betrokkenen meegedeeld dat er
geen gevolgen waren voor de veiligheid. Daar zijn betrokkenen tevreden over.
De veiligheidsregio’s Zeeland en Midden- en West-Brabant achten de eerste
communicatie naar het publiek echter, en mijns inziens terecht, onvoldoende,
nu daarbij geen duidelijkheid is betracht over de aard en de locatie van het
lek. Hierover is vervolgens beroering ontstaan, die wellicht te vermijden was
geweest bij adequatere informatievoorziening aan publiek en (regionaal en
lokaal) bestuur. De bestaande afspraken hierover zullen door alle betrokken
partijen worden bezien.
Vraag 4 en 5
Kunt u uitleggen waarom pas na een week in een Duitse krant is te lezen dat
het gelekte water mogelijk radioactief is? Deelt u de mening dat dit niet
bijdraagt aan het vertrouwen in de communicatie van de betreffende
energiemaatschappij en de autoriteiten? Zo ja, wat kunt u hier zelf aan
verbeteren? Zo nee, waarom niet?
Ziet u redenen om na deze lekkage in de kernreactor de communicatie naar
omwonenden en de samenwerking met buurlanden en lokale autoriteiten aan
te passen? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 4 en 5
Zoals ik in mijn antwoorden op vragen van het lid Wassenberg (2018Z08193)
over hetzelfde onderwerp al heb aangegeven, ben ik er niet tevreden over dat
de eerste communicatie over de aard en de locatie van het lek naar het
publiek onvoldoende was. De bestaande afspraken over onderlinge
informatie-uitwisseling en communicatie naar het publiek zullen naar
aanleiding hiervan worden aangescherpt.
Vraag 6
Is inmiddels bekend of het gelekte water werkelijk radioactief is? Zo ja, wat
zijn de gevolgen hiervan voor mens, dier en milieu? Zo nee, waarom nog
niet?
Antwoord 6
Het gelekte water is licht radioactief. Er zijn geen gevolgen voor mens, dier
en milieu omdat het water opgevangen is in een daarvoor ontworpen en
gesloten systeem binnen de centrale zelf. Het opgevangen water wordt
verder op dezelfde wijze behandeld en gerecycled als de rest van het water in
de kringloop waarin zich het lek bevindt. Dit vindt allemaal plaats binnen in
de reactorgebouwen, er is geen sprake van radioactief water dat vrijkomt in
de omgeving, ook niet bij dit incident. Het was belangrijk geweest, dit meteen
voor alle omwonenden helder te maken.
Vraag 7
Deelt u de mening van het voormalig hoofd van de Duitse Nuclear Regulatory
Authority dat het lek in het nood- en onderkoelsysteem absoluut abnormaal
is en dat dit lek betekent dat het kwaliteitsmanagement bij Engie-Electrabel
aanzienlijke tekorten vertoont? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 7
Onderzoek moet uitwijzen wat de oorzaak is van het lek. Daarna pas kunnen
er door het FANC als toezichthouder conclusies worden getrokken. Vooralsnog
heeft het FANC de gebeurtenis ingeschaald als INES-0, dat wil zeggen
dat het een afwijking was zonder impact op de veiligheid.
Vraag 8
Bent u bereid om u, in het belang van de veiligheid van inwoners en in het
belang van het milieu, uit te spreken tegen de levensduurverlenging van de
kerncentrales in Doel en Tihange? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 8
Levensduurverlenging van de Belgische kerncentrales en keuzes op het
gebied van het Belgische energiebeleid zijn beslissingen die vallen onder de
bevoegdheid van de Belgische overheid. Dat neemt niet weg dat ik de
besluitvorming over levensduurverlenging van de kerncentrales in België,
waartoe onlangs een principebesluit is genomen door het Belgische kabinet,
de komende tijd nauwlettend zal volgen en mij zal laten informeren over de
veiligheidsaspecten hiervan, voor zover gerelateerd aan de veiligheid van de
bevolking in Nederland. Daarbij vormen verouderingsaspecten een bijzonder
aandachtspunt, zoals ik hierboven eerder heb aangegeven. Indien hierover
twijfel zal ontstaan zal ik niet aarzelen hierover in overleg te treden met de
regering van België. Op dit moment vindt een Europese peer review-sessie
plaats in Luxemburg door de Europese toezichthouders, specifiek gericht op
veroudering in kernreactoren. Nederland zal hierbij specifiek aandacht
besteden aan de presentatie en toelichting van België hieromtrent.
Vraag 9
Bent u bereid deze vragen te beantwoorden vóór het Algemeen Overleg
Nucleaire Veiligheid, dat plaats vindt op 17 mei 2018?
Antwoord 9
Ja.
[1] 1 Aachener Zeitung, 30 april 2018, «Meiler Doel 1: Water kan radioactief zijn» (https://
www.aachener-zeitung.de/lokales/region/meiler-doel-1-wasser-koennte-radioaktiv-sein1.1884629)