Antwoorden van de Minister voor Buitenlandse Handel en
Ontwikkelingssamenwerking op vragen van Van
den Hul (PvdA) over Noord-Koreaanse slaven die meewerken aan de
bouw van Nederlandse schepen
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht dat Noord-Koreaanse arbeiders werken en worden
uitgebuit in de productieketens van Nederlandse schepen? 1)
Ja.
Vraag 2
Wat is uw reactie op de betrokkenheid van Noord-Koreaanse arbeiders in
productieketens van Nederlandse bedrijven?
Vraag 3
Gaat u in gesprek met de in het aangehaalde rapport genoemde Nederlandse
bedrijven? Zo ja, op welke termijn? Zo nee, waarom niet?
Vraag 4
Welke stappen gaat u ondernemen om ervoor te zorgen dat deze bedrijven de
richtlijnen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
(OESO) voor multinationale ondernemingen beter naleven, om zodoende de
uitbuiting van Noord-Koreanen in productieketens van Nederlandse bedrijven uit te
sluiten? Bent u bereid hier een termijn voor te stellen? Zo ja, welke? Zo nee,
waarom niet?
Vraag 5
Wat moet er naar uw idee gebeuren met de Noord-Koreanen die mee hebben
gewerkt aan Nederlandse schepen? Kunt u daarbij ingaan op zowel de rol van de
bedrijven in de keten als die van de Nederlandse overheid en de Europese Unie?
Vraag 6
Bent u ervan overtuigd dat Nederlandse bedrijven in de betrokken sector uit
zichzelf voldoende ondernemen om dergelijke praktijken te voorkomen? Zo ja, hoe
verklaart u dat deze Noord-Koreanen meewerkten aan de Nederlandse schepen?
Antwoord op vragen 2, 3, 4, 5 en 6
Het kabinet verwacht van alle Nederlandse bedrijven dat zij zich houden aan de
principes van maatschappelijk verantwoord ondernemen zoals die onder meer zijn
uitgewerkt in de OESO-richtlijnen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen
en de UN Guiding Principles for Business and Human Rights. Het betrachten van
due diligence (gepaste zorgvuldigheid) door bedrijven is een kernelement van
deze OESO-richtlijnen. Het is daarbij primair de verantwoordelijkheid van bedrijven
om risico’s op het gebied van arbeidsrechten, mensenrechten en mogelijke
negatieve milieueffecten te identificeren, voorkomen of mitigeren, en rekenschap
af te leggen over de wijze waarop zij met de geïdentificeerde risico’s omgaan.
Op ambtelijk niveau is contact geweest met verschillende in het rapport
genoemde bedrijven. Daarbij is gewezen op de verantwoordelijkheid die zij hebben
ten aanzien van de arbeidsomstandigheden van werknemers op de werven.
Desbetreffende bedrijven hebben aangegeven aanvullende maatregelen te treffen
om het risico op misstanden verder te verkleinen. Ook de brancheorganisatie voor
scheepswerven, maritieme toeleveranciers en dienstverleners spoort haar leden
aan om te zorgen voor veilig en eerlijk werk.
Nederland heeft het nieuwe rapport van het LeidenAsiaCentre onder de aandacht
gebracht van de Poolse autoriteiten en navraag gedaan over de specifieke
problematiek, daar zij verantwoordelijk zijn voor toezicht op de naleving van de
geldende regels. De Europese Commissie heeft de Poolse autoriteiten in het
verleden eveneens gewezen op signalen over vermeende overtreding van EUwetgeving.
Het is aan de Europese Commissie om op de afhandeling toe te zien en
zo nodig actie te ondernemen. Nederland heeft het nieuwe rapport eveneens
onder de aandacht gebracht van de Europese Commissie.
De betrokkenheid van Noord-Koreaanse arbeiders in productieketens is onder het
huidige sanctieregime niet verboden. Ten gevolge van de meest recente VNVRresolutie
2397 (2017) dienen Noord-Koreaanse arbeiders uiterlijk voor eind 2019 te
worden gerepatrieerd. Mensenhandel en gedwongen arbeid zijn uiteraard wel in
strijd met internationale regels. Personen en maatschappelijke organisaties die van
mening zijn dat de OESO-richtlijnen zijn geschonden, kunnen hiervan melding
doen bij het Nationaal Contactpunt. Het Nationaal Contactpunt kan, na mediatie
tussen klager en beklaagde, een verklaring publiceren met zijn bevindingen.
Het kabinet zal het bedrijfsleven blijven stimuleren op een verantwoorde wijze
zaken te doen, en de problematiek van Noord-Koreaanse arbeidsmigranten in
internationaal verband aan de orde blijven stellen.
1) BNR.nl Noord Koreaanse slaven gebruikt in Polen, 6 februari 2018
https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10339438/noord-koreaanse-slavengebruikt-in-polen