2017Z18188
Vragen van het lid Van Raan (PvdD) aan de minister van Financiën over het artikel dat
Nederland nog altijd dwars ligt bij EU-aanpak belastingontwijking. (ingezonden 15 december
2017)
1
Kent u het bericht waaruit blijkt dat Nederland nog altijd dwars ligt bij de EU-aanpak
van belastingontwijking 1) en bent u bekend met de publicatie van een zwarte lijst van
belastingparadijzen door de Raad van de Europese Unie waar juist de Europese
belastingparadijzen op ontbreken? 2)
2
Deelt u het standpunt van de Raad dat het wereldwijd promoten van de criteria voor
belastingtransparantie, eerlijke belastingen en de implementatie van anti-BEPS (base erosion
and profit shifting) standaarden zeer belangrijk is? Zo nee, kunt u dit toelichten?
3
Deelt u de mening dat de EU-landen, die niet-EU-landen toetsen op deze criteria en bij nietnaleving
aan de schandpaal nagelen, ook zouden moeten voldoen aan de door de Raad
gestelde criteria? Zo nee, kunt u toelichten waarom niet?
4
Kunt u uiteenzetten hoe Nederland, gezien het feit dat wij “een iets lossere fiscale moraal
hadden dan een aantal andere Europese landen”, scoort op de drie criteria van de EU? Zou
Nederland op basis van deze criteria op de zwarte (17 landen) of grijze lijst (47 landen)
terecht zijn gekomen en zo ja, welke? Indien het antwoord grijs of zwart is, (hoe) zal
Nederland concreet beterschap beloven en wat zijn de tijdslijnen hiervan? 3)
5
Heeft Nederland in aanloop naar de publicatie ingezet op sancties tegen landen op de zwarte
lijst? Zo nee, waarom niet?
6
Deelt u de mening van de staatssecretaris van Financiën dat optionele maatregelen verplicht
zouden moeten worden? 4) Zo nee, kunt u dit toelichten? Zo ja, welke sanctiemaatregelen
ondersteunt u en bent u bereid hier transparant namens Nederland op in te zetten in Europees
verband?
7
Vindt u het korten op ontwikkelingshulp, wat in plaats van de multinationals of overheden
juist de meest kwetsbare groepen raakt, een effectieve sanctie tegen landen op de zwarte
lijst? Zo ja, kunt u dit toelichten?
8
Bij hoeveel en bij welke wetsvoorstellen betreffende belastingontwijking en transparantie
omtrent belastingen heeft Nederland gepleit voor een wereldwijde richtlijn in plaats van EUwetgeving?
9
Heeft Nederland bilateraal of multilateraal contact gehad met andere landen die genoemd
worden als de “coalition of unwilling" (Malta, Cyprus, Luxemburg en/of Ierland) om
afspraken te maken over EU-dossiers?
10
Hebben landen, die uiteindelijk niet op de zwarte staan, bilateraal contact gehad met
Nederland over de betreffende EU-lijst? Hebben landen bij Nederland gelobbyd om ze van de
lijst te laten schrappen? Voor welke landen heeft Nederland zich ingezet om ze van de lijst te
weren? Welke argumenten had Nederland hiervoor en met welk doel?
11
Waarom heeft Nederland gepleit voor uitstel van afschaffing van de BV/CV
belastingontwijkingsstructuur (de konijneend) tot 2024? En waarom kan dan wel de
dividendbelasting zonder gedegen analyse van de implicaties wel al per 2019 ingevoerd
worden?
12
Bent u bereid om de konijneend uiterlijk per 2019 af te schaffen in lijn met de EUaanbeveling?
5) Zo nee, kunt u toelichten waarom niet?
13
Wat is uw definitie wat zijn uw criteria ter bepaling van ‘low tax jurisdictions’ en
‘misbruiksituaties’ betreffende de invoering van bronheffingen op rente, royalty’s en
dividenden? Hoe verhoudt deze definitie zich tot deze zwarte lijst?
14
Wat vindt u een eerlijk effectief belastingdrukpercentage voor bedrijven? En welk percentage
bronheffing op dividenden, rente en royalty’s vindt u passend?
15
Wat zegt het over de gebruikte criteria voor de samenstelling van de lijst (de conformiteit van
rechtsgebieden inzake fiscale transparantie, billijke belastingheffing en de toepassing van
BEPS-maatregelen) dat Mongolië er wel op staat en Nederland niet, terwijl nota bene
Mongolië in 2013 haar belastingverdrag met Nederland opzegde vanwege de grootschalige
belastingontwijking vanuit Mongolië die door Nederlandse fiscalisten werd gefaciliteerd? 6)
16
Wat zegt het over de gebruikte criteria dat Nederland, Luxemburg en Ierland er niet in
figureren terwijl de afgelopen jaren een reeks van lekken geweest zijn afkomstig uit erkende
belastingparadijzen die hebben aangegeven dat Nederland een mondiaal zeer dominante rol
speelt in het faciliteren van belastingontwijking door multinationals en/of particulieren? 7)
17
Constaterende dat de lijst vooral lijkt te gaan om kleine perifere jurisdicties die niet
meewerken, ‘non-cooperative’, geldt dat niet bij uitstek voor Nederland, aangezien recente
berichtgeving laat zien dat Nederland al jaren dwarsligt als het gaat om belastingafspraken op
Europees niveau die belastingontwijking tegen moeten gaan? 8)
18
Bent u bereid om dezelfde toetsen op transparantie, eerlijkheid van het belastingsysteem en
implementatie van BEPS-standaarden voor Nederland te laten uitvoeren door een
onafhankelijke partij? 9) Zo nee, bent u bereid om dit intern te laten onderzoeken of
uiteenzetten?
19
Bent u bereid erop in te zetten dat landen die niet tijdig voldoen aan de criteria, of ze nu op de
lijst staan of niet, daadwerkelijk op de zwarte lijst worden gezet? En gaat u (los van Europa)
sancties opleggen aan landen die niet aan de criteria voldoen?
1) https://nos.nl/artikel/2206095-nederland-ligt-nog-altijd-dwars-bij-eu-aanpakbelastingontwijking.html
2) http://www.consilium.europa.eu/media/31945/st15429en17.pdf
3) Bijvoorbeeld het feit dat Nederland al één jaar uitstel heeft gekregen (tot 1 januari 2018)
om de bestaande belastingafspraken (rulings) met multinationals en die met een
grensoverschrijdend effect uit te wisselen (Richtlijn (EU) 2015/2376).
4) https://www.telegraaf.nl/financieel/1396579/zwarte-lijst-belastingparadijzen-is-mijlpaal
5) https://decorrespondent.nl/6825/zo-werd-nederland-het-grootste-belastingparadijs-vooramerikaanse-multinationals/725010611325-07698703
6) https://www.nrc.nl/nieuws/2013/02/27/mongolie-pikt-het-niet-meer-en-zegtbelastingverdrag-met-nederland-op-a1436887
7) In het geval van Nederland gaat het vooral om belastingontwijking door Amerikaanse
multinational. Academisch onderzoek staaft dat (zie
https://www.theguardian.com/world/2017/jul/25/netherlands-and-uk-are-biggest-channels-forcorporate-tax-avoidance;
zie ook Zucman)
8) https://nos.nl/artikel/2206095-nederland-ligt-nog-altijd-dwars-bij-eu-aanpakbelastingontwijking.html;
http://www.spiegel.de/international/europe/eu-documents-reveal-how-benalux-blocked-taxhaven-laws-a-1061526.html
9) Bijvoorbeeld de Code of Conduct Group on Business Taxation (“Code of Conduct
Group”) die, in samenwerking met High-Level Working Party on Tax Questions (“HLWP”)
voor de hier relevante jurisdicties analyses en assessments heeft uitgevoerd ten aanzien van de
criteria.