2021Z02102

(ingezonden 2 februari 2021)

Vragen van de leden Alkaya en Van Gerven (beiden SP) aan de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking over het rapport ‘The Sobering Truth: Incentivizing Alcohol Death and Disability’.

1. Heeft u kennisgenomen van het rapport van Vital Strategies met de titel ‘The Sobering Truth: Incentivizing Alcohol Death and Disability’? 1)
2. Hoe beoordeelt u de strekking van dit rapport, namelijk dat onder meer financiële steun aan projecten in ontwikkelingslanden waar alcoholproducenten bij betrokken zijn, bijdraagt aan de toename van de alcoholproblematiek in de betreffende landen en daarmee in strijd is met de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG's) van de Verenigde Naties, waarin landen zich hebben gecommitteerd aan het versterken van de preventie en de behandeling van schadelijk alcoholgebruik (SDG 3.5), dit zowel op nationaal als internationaal niveau?
3. Herinnert u zich het antwoord op Kamervragen dat er tussen 2007 en begin 2018 €6,5 miljoen subsidie in het kader van ontwikkelingssamenwerking is verleend aan projecten in Afrikaanse landen waarbij Heineken betrokken was? Is er sinds begin 2018 door de Nederlandse overheid nog (direct of indirect) subsidie verleend aan ontwikkelingsprojecten, in Afrika en andere ontwikkelingslanden, waarbij Heineken of andere Nederlandse alcoholproducenten betrokken waren? Zo ja, kunt u een overzicht geven van die subsidies? 2)
4. Zijn de projecten, waarvan u eerder aangaf dat er in 2018 in zes Afrikaanse landen partnerschappen waren waarin Heineken partner of afnemer was, inmiddels tegen het licht gehouden naar aanleiding van de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag? Zo ja, wat was de uitkomst?
5. Klopt het het, zoals de auteur van het artikel ‘Heiniken in Afrika: de hulp blijft achter op de handel’ uit maart 2019 beweert, dat Heineken het programma dat ertoe moest leiden dat Afrikaanse brouwerijen meer lokale grondstoffen gebruiken 'off track' (buiten werking) is, omdat de doelstelling van 60% lokale productie naar verwachting in 2020 bij lange na niet zou worden gehaald? Hoe beoordeelt u deze situatie? 3)
6. Deelt u de mening dat de projecten waarbij Heineken betrokken was geen subsidie hadden mogen ontvangen, omdat de regering alleen subsidie mag verlenen als het een bedrijf betreft dat daartoe zelf de middelen niet heeft? Wat is uw reactie op het feit dat Heineken in het programma Zembla heeft toegegeven dat het bedrijf de ontwikkelingsprojecten waaraan subsidie is verstrekt ook zonder overheidssteun zou hebben uitgevoerd? Deelt u de mening dat de financiële steun aan deze projecten daarmee onterecht is geweest?
7. Bent u bereid voortaan geen steun meer te verlenen aan projecten in ontwikkelingslanden waar Nederlandse alcoholproducenten bij betrokken zijn, maar te investeren in projecten gericht op het verminderen van de mede door producenten als Heineken veroorzaakte alcoholproblematiek in deze landen, opdat wordt bijgedragen aan het behalen van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen?
8. Kunt u aangeven hoe u, in het kader van uw handelsbeleid, de wereldwijde bedrijvigheid van Heineken ondersteunt, vooral op groeimarkten op het Afrikaanse continent en in Azië? Deelt u de opvatting dat dergelijke steun, zeker ook in het kader van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen, ongepast is vanwege de zeer substantiële sterfte- en ziektelast ten gevolge van alcoholconsumptie?

1. Julia Berenson e.a., datum onbekend, 'The Sobering Truth: Incentivizing Alcohol Death and Disability' in: 'Vital Strategies' https://www.vitalstrategies.org/wp-content/uploads/The-Sobering-Truth-Incentivizing-Alcohol-Death-and-Disability.pdf
2. Aanhangsel van de Handelingen II, vergaderjaar 2017-2018, nr. 2005 (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2018/04/26/beantwoording-vragen-over-het-bericht-%E2%80%98promotiemeisjes-van-heineken-verkopen-bier-met-hun-lichaam%E2%80%99)
3. FTM Follow the Money, 25 maart 2019, 'Heiniken in Afrika: de hulp blijft achter op de handel' https://www.ftm.nl/artikelen/heineken-in-afrika-de-hulp-blijft-achter-op-de-handel