Speculeren met schulden van ontwikkelingslanden door zogeheten ‘Aasgierfondsen’

2020Z17699

(ingezonden 1 oktober 2020)

Vragen van het lid Van den Nieuwenhuijzen (GroenLinks) aan de minister voor Buitenlandse handel en Ontwikkelingssamenwerking over speculeren met schulden van ontwikkelingslanden door zogeheten ‘Aasgierfondsen.’

  1. Bent u bekend met het bericht 'Aasgierfondsen ruiken hun kans'? 1)
  2. Heeft u zicht op hoeveel aasgierfondsen binnen ons Koninkrijk (dus inclusief het Caribische deel) zijn gevestigd? Zo nee, wat gaat u doen om dit inzicht te verkrijgen?
  3. Welke concrete resultaten zijn er tot dusver behaald door de Nederlandse financiering van de African Legal Support Facility en het pleiten binnen de G20 en het IMF voor 'collective action clauses', ter bestrijding van aasgierfondsen? 2)
  4. Wat is de huidige stand van zaken met betrekking tot de gesprekken die het kabinet heeft gevoerd, of nog voert, met het Institute of International Finance als vertegenwoordiger van private crediteuren?
  5. Bent u bekend met gevallen waarin Nederlands ontwikkelingsgeld terecht is gekomen bij een aasgierfonds? Zo nee, wat heeft u gedaan om dit te onderzoeken? Zo ja, om welk totaalbedrag gaat het?
  6. Kunt u uitsluiten dat Nederlands ontwikkelingsgeld, gericht op schuldenverlichting of begrotingssteun, in de zakken van aasgierfondsen verdwijnt door de speculatie met schulden? Zo nee, kunt u een inschatting geven van hoeveel ontwikkelingsgeld hieraan verloren gaat?
  7. Welke juridische instrumenten worden doorgaans door aasgierfondsen ingezet om schuldenlanden te dwingen tot het betalen van schulden en hoge rentes?
  8. Deelt u de mening dat het niet mogelijk zou moeten zijn voor aasgierfondsen om via rechterlijke procedures een hoger bedrag af te dwingen dan de aankoopsom van de schulden? Zo nee, waarom niet?
  9. Deelt u de mening dat, in lijn met de oproep door de Adviescommissie van de Mensenrechtenraad van de VN uit 2016 3), Nederland zou moeten onderzoeken of nationale wetgeving ter bestrijding van Aasgierfondsen ingevoerd kan worden, zoals bijvoorbeeld in België reeds het geval is? Zo ja, bent u voornemens dit te gaan doen, en op welke termijn verwacht u hier zicht op te hebben?
  10. Bent u bereid de Europese Commissie te verzoeken om te onderzoeken of Europese wetgeving tegen aasgierfondsen mogelijk en wenselijk is? Zo nee, waarom niet?

1) VPRO Tegenlicht, 25 september 2020, "Hoe 'aasgierfondsen' onze economie verzieken", https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/lees/artikelen/2020/Aasgierfondsen-ruiken-hun-kans.html

2) Kamerstuk 21501-04, nr. 232, pagina 14. 

3) VN Mensenrechtenraad, 20 juli 2016, "Report of the Human Rights Council Advisory Committee on the activities of vulture funds and the impact on human rights", https://digitallibrary.un.org/record/847976#record-files-collapse-header (pagina 11)