AH 0026

2020Z14347

Antwoord van minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 18 september 2020)

Zie Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019-2020, nr. 3730

1 Heeft u kennisgenomen van het artikel 'OM staakt onderzoek naar slachthuizen door traagheid NVWA'? 1)

Antwoord

Ja.

2 Kunt u uitgebreid toelichten wat hier precies aan de hand is?

Antwoord

De NVWA heeft vanaf begin 2018 onderzoek gedaan naar het bij drie slachthuizen aanvoeren van niet-transportwaardig vee. In de maanden april en mei van dit jaar heeft de divisie Inspectie drie processen-verbaal (pv’s) aan het OM toegezonden. Het OM heeft besloten om de onderzoeken te beëindigen. Als redenen noemt het OM dat het onderzoek al lang duurde, dat er een moeizaam proces voorafging aan het inleveren van de pv’s, dat twee van de drie pv’s te laat zijn opgeleverd en dat de pv’s van onvoldoende kwaliteit bleken te zijn.

3

Hoe beoordeelt u het feit dat het onderzoek door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zo lang duurde, dat het openbaar ministerie (OM) concludeerde dat het onderzoek onredelijk lang zou duren? Komt dit vaker voor?

Antwoord

Helaas moet worden geconcludeerd dat de NVWA tekortgeschoten is in de uitvoering van haar opdracht om binnen redelijke termijn en op adequate wijze strafrechtelijk onderzoeken af te ronden. De inspecteur-generaal van de NVWA heeft daarom maatregelen getroffen om bij strafrechtelijke onderzoeken beter te sturen en te monitoren en om de kwaliteit te bewaken. Er zijn mij geen andere gevallen bekend waarin een opsporingsonderzoek om de in het antwoord op vraag 2 genoemde combinatie van redenen werd beëindigd.

4

Welke conclusie(s) trekt u uit deze gang van zaken? Deelt u de mening dat het zeer onwenselijk is dat een onderzoek naar misstanden in slachthuizen zo lang duurt dat strafrechtelijk optreden niet meer haalbaar is? Zo nee, waarom niet?

Antwoord

Duidelijk is dat de aansturing binnen de NVWA in deze casus tekort heeft geschoten De inspecteur-generaal van de NVWA heeft daarom maatregelen getroffen, die zijn toegesneden op de oorzaken voor de gebrekkige sturing, monitoring en kwaliteit. Bij de NVWA heeft de afgelopen periode een herbezinning plaatsgevonden. De periode van herbezinning wordt binnenkort afgerond en heeft waardevolle inzichten opgeleverd. Verbetermaatregelen bedoeld om de basis op orde te brengen en de NVWA toekomstbestendig te maken zijn geformuleerd en een aantal is inmiddels in gang gezet. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) zal uw Kamer separaat informeren over de herbezinning en de vervolgaanpak daarvan.

5

Hoe beoordeelt u dit bericht tegen de achtergrond van het artikel 'De aanpak van milieucriminaliteit dreigt vast te lopen'? 2)

Antwoord

In het artikel geeft de landelijk coördinerend milieuofficier aan dat strafzaken, waarin vaak vele uren van de opsporingsdiensten en het OM zijn gestoken, soms eindigen met straffen die niet in verhouding staan tot de ernst van de zaak en voor een verdachte waarschijnlijk weinig afschrikwekkend zijn. De officier van justitie geeft aan dat dit onder andere een gevolg is van de lange doorlooptijden. Deze lange doorlooptijden zijn ook op dit terrein van dierenwelzijn in ogenschouw genomen. Het OM heeft in deze casus de afweging gemaakt om, het onderzoek te beëindigen gelet op de lange duur van het onderzoek, het moeizame proces om tot afrondende pv’s te komen en het feit dat de pv’s uiteindelijk van onvoldoende kwaliteit bleken te zijn.

6

Bent u van mening dat het kabinet de bestrijding van milieucriminaliteit voldoende prioriteit geeft? Zo ja, waaruit blijkt dat? Zo nee, wat gaat u doen om dat te verbeteren?

Antwoord

De bestrijding van de zogenoemde ‘grijze’ milieucriminaliteit (rond thema’s zoals bodem, asbest, afval) heeft de aandacht van het kabinet, maar dat neemt niet weg dat zowel bij het kabinet als bij de overige bestuurlijke partners de aanpak van milieucriminaliteit in brede zin hoger op de bestuurlijke agenda’s moet. Zoals aangegeven in de brief Voortgang uitvoeringsagenda VTH, actieplan milieucriminaliteit en uitvoering van moties en toezeggingen[1], die op 5 juni naar uw Kamer is verzonden, wordt gewerkt aan het verder uitwerken van het actieplan milieucriminaliteit. Onderdeel van dit actieplan is het thema strafrechtelijk proces en capaciteit. Een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van het ministerie van JenV, het OM, politie en de ILT-IOD werkt aan de verbetering van de efficiëntie van de strafrechtketen. In deze werkgroep is de NVWA-IOD betrokken als geconsulteerde partij/tegenlezer, omdat ook de aanpak van ‘groene’ milieucriminaliteit (op thema’s zoals natuur, visstroperij en meststoffen) hier baat bij heeft. Deze werkgroep heeft als doel voor ogen dat de strafrechtketen sneller wordt en meer interventies bereikt die doeltreffend, evenredig en afschrikkend zijn.

7

Kunt u deze vragen elk afzonderlijk beantwoorden?

Antwoord

Ja.

1)

NOS.nl, 25 juli 2020, https://nos.nl/artikel/2341835-om-staakt-onderzoek-naar-slachthuizen-door-traagheid-nvwa.html

2) Opportuun, mei 2020, https://magazines.openbaarministerie.nl/opportuun/2020/02/interview-rob-de-rijck

[1] Kamerstuk 33 118 nr. 147