Antwoord op vragen van het lid Omtzigt over de aankondiging van de premier van Albanië, Edi Rama, dat hij paspoorten gaat verkopen aan rijke mensen van buiten de Europese Unie (die nu recht geven op reizen in het Schengengebied en straks volgens Rama op h

Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Omtzigt over de aankondiging van de premier van Albanië, Edi Rama, dat hij paspoorten gaat verkopen aan rijke mensen van buiten de Europese Unie (die nu recht geven op reizen in het Schengengebied en straks volgens Rama op het burgerschap van de Unie). Deze vragen werden ingezonden op 24 december 2019 met kenmerk 2019Z26192.

De Minister van Buitenlandse Zaken,

Stef Blok

[Ondertekenaar 2]

[Ondertekenaar 3]

[Ondertekenaar 4]


Antwoorden van de Minister van Buitenlandse Zaken op vragen van het lid Omtzigt (CDA) over de aankondiging van de premier van Albanië, Edi Rama, dat hij paspoorten gaat verkopen aan rijke mensen van buiten de Europese Unie (die nu recht geven op reizen in het Schengengebied en straks volgens Rama op het burgerschap van de Unie).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de twee artikelen: ‘Rama to Sell Off Albanian Citizenship in ‘Fantastically Corrupt’ Cash-for-Passport Scheme’ 1) en ‘London ballroom hosts showcase event for ‘golden passports’? 2)

Antwoord

Ja.

Vraag 2
Klopt het dat de Albanese premier Rama op een evenement van Henley & Partners in Londen heeft aangekondigd dat Albanië paspoorten zal gaan verkopen?

Antwoord

Het is gezien de berichtgeving aannemelijk dat premier Rama uitspraken heeft gedaan over manieren waarop in de toekomst mogelijk een Albanees paspoort verkregen kan worden. Wat hij letterlijk in Londen heeft gezegd is het Kabinet niet bekend.

Vraag 3
Klopt het dat men naast een Albanees paspoort onder andere een “tax holiday”, oftewel belastingvrijstelling, van tien jaar krijgt, en een BTW-tarief van 6% in plaats van 20%? Wat vindt u daarvan?

Antwoord

Een dergelijk voorstel is in de herfst besproken in het Albanese parlement. Na duidelijke kritiek van de Europese Commissie is de procedure stilgelegd. Het is niet duidelijk of er een vervolg komt. Nederland volgt de verdere ontwikkelingen.

Vraag 4
Mag een kandidaat-lidstaat van de EU speciale inkomstenbelasting- en BTW-tarieven beloven aan mensen die een paspoort kopen?

Antwoord

Kandidaat-lidstaten zijn soeverein om hun belastingstelsel in te richten. Uiteraard moeten ze daarbij voldoen aan de in dat land geldende rechtsbeginselen. Volgens de Stabilisatie – en associatieovereenkomst die de EU is overeengekomen met Albanië zal nieuwe nationale wetgeving verenigbaar moeten zijn met het EU-acquis.

Vraag 5
Hoe beoordeelt u het besluit van Albanië om paspoorten te verkopen gezien het feit dat Albanese staatsburgers visumvrij kunnen reizen door Europa?

Antwoord

Er is geen sprake van een besluit, zie antwoord op vraag 3. In algemene zin acht het kabinet het zogenoemd verkopen van paspoorten onwenselijk. Evenwel bepaalt elke staat zelf, op grond van internationaal recht en met inachtneming van de daarin gegeven beperkingen, op basis van zijn eigen wetgeving wie zijn onderdanen zijn. Deze nationale wetgeving wordt door andere Staten geaccepteerd voor zover zij overeenstemt met internationaal recht. Het is aan het land om vast te stellen of aan nationale (wettelijke) voorwaarden voor verstrekking van een paspoort is voldaan.

Vraag 6
Heeft het besluit van Albanië om paspoorten te verkopen gevolgen voor de nationale veiligheid? Indien u geen eenduidig antwoord kunt geven, wilt u dan contact opnemen met de AIVD en hen advies laten uitbrengen?

Antwoord

Er is geen sprake van een besluit, zie antwoord op vraag 3. Belangrijk is dat bij regelingen waarbij derdelanders het recht krijgen om vrij binnen de EU te reizen een toets op gevaar voor (nationale) veiligheid en openbare orde wordt uitgevoerd. Binnen de EU heeft dit reeds de nodige aandacht. Zo heeft de Europese Commissie naar aanleiding van haar rapport over Investor Citizenship and Residence Schemes van 23 januari 2019 aangegeven dat zij dergelijke regelingen zal monitoren. Bovendien heeft de Commissie een expertgroep ingesteld, waarin Nederland ook participeert, die de risico’s van deze regelingen nader onderzoekt. Dit is ook de reden dat de Commissie aan de Albanese regering duidelijk heeft gemaakt dat een dergelijke regeling de aandacht zal hebben en risico’s meebrengt.

Vraag 7
Herinnert u zich de wens van het Nederlands parlement om visumvrij reizen door Europa voor Albanezen stop te zetten conform de motie van het lid Van Toorenburg c.s. 3) over opschorting van visumliberalisatie voor Albanië via de noodremprocedure?

Antwoord

Ja.

Vraag 8
Klopt het dat de Europese Commissie heeft beoordeeld dat er niet aan de formele criteria van Verordening 2018/1806 is voldaan 4)? Zo ja, hoe zet Nederland zich nu in om het visumvrij reizen voor Albanezen op te schorten?

Antwoord

Ja, dit heeft de Europese Commissie zo beoordeeld. U bent hierover via een Kamerbrief (referentie: BZDOC-642660940-93) op 9 juli 2019 geïnformeerd. Nederland zal er nauwgezet op toe blijven zien dat Albanië aan de voorwaarden voor visumliberalisatie blijft voldoen.

Vraag 9
Bent u bereid opnieuw bij de Europese Unie aan te dringen op het gebruik van de noodremprocedure?

Antwoord

Nee. De Commissie oordeelde in juni dat er niet aan de formele criteria voor het opschorten van visumliberalisatie is voldaan. De uitspraken van premier Rama veranderen hier niets aan.

Vraag 10
Bent u bereid in overleg te treden met de Europese Commissie over het feit dat de premiers van twee kandidaat-lidstaten (Albanië en Montenegro) aangeven paspoorten te gaan verkopen, omdat dit gevolgen heeft voor de integriteit van de Europese Unie? Zo ja, wanneer zult u dit doen en kunt u in januari de Kamer hierover informeren?

Antwoord

De Europese Commissie is met de autoriteiten in beide landen in contact over dit soort regelingen. De Commissie heeft aan beide landen gecommuniceerd dat dergelijke systemen risico’s meebrengen. Bij bestaande systemen monitort de Commissie de impact hiervan.

Vraag 11
Kunt u deze vragen een voor een en binnen drie weken beantwoorden?

Antwoord

Vanwege brede interdepartementale afstemming is het helaas niet gelukt deze vragen binnen 3 weken te beantwoorden.

1) Exit News, 16 november 2019 https://exit.al/en/2019/11/16/rama-to-sell-off-albanian-citizenship-in-fantastically-corrupt-cash-for-passport-scheme/

2) The Guardian, 16 november 2019 https://www.theguardian.com/news/2019/nov/16/london-ballroom-hosts-showcase-event-for-golden-passports

Indiener(s)

Stef  Blok