Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de schriftelijke vragen die zijn gesteld door het lid Jasper van Dijk (SP) over het bericht 'Zet asielzoekers veilige landen apart'. Deze vragen werden ingezonden op 18 november 2019 met kenmerk 2019Z22236. De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Ankie Broekers-Knol Antwoorden van de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid op de vragen van het lid Jasper van Dijk (SP) over het bericht 'Zet asielzoekers veilige landen apart'. (ingezonden op 18 november 2019, nr. 2 019Z22236)

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht 'Burgemeester: "Zet asielzoekers veilige landen apart"; Ter Apel wil veiligelanders kwijt'?

Antwoord 1

Ik heb kennis genomen van het artikel. Al langere tijd is er sprake van een relatief grote groep vreemdelingen die afkomstig is uit een veilig land van herkomst en in Nederland asiel vraagt, veelal zonder oprecht asielmotief. Deze groep doet een groot beroep op alle partijen in de keten, terwijl de inzet van deze partijen gericht moet zijn op de vreemdelingen voor wie de asielprocedure wél is bedoeld. Daarbij worden personen uit deze groep bovengemiddeld in verband gebracht met overlastgevend en/of crimineel gedrag. Daarom wil ik er al het mogelijke aan doen om hun komst naar Nederland te ontmoedigen. Een versobering van de (opvang)voorzieningen past daarbij. Het COA is samen met betrokken partijen op zoek naar een geschikte locatie voor de separate opvangvorm.

Daarnaast kunnen veilige landers indien er sprake is van overlastgevend gedrag overgeplaatst worden naar de handhaving- en toezichtslocatie (htl) te Hoogeveen. Zie voor beide maatregelen mijn brief aan uw Kamer ‘evaluatie EBTL-locaties en overlastgevende vreemdelingen’ [1] .

Vraag 2

Klopt het dat de stroom asielzoekers uit veilige landen naar Ter Apel sterk is toegenomen en dat Ter Apel op dit moment maar liefst 500 asielzoekers uit veilige landen herbergt?
Klopt het dat ongeveer 95 procent van alle winkeldiefstallen in Ter Apel wordt gepleegd door asielzoekers uit veilige landen?

Antwoord 2

De bezetting van de opvanglocatie Ter Apel wisselt dagelijks door de relatief hoge doorstroom naar andere plekken binnen het COA. Op 1 november 2019 bedroeg de bezetting van personen uit een veilig land [2] op Ter Apel circa 300 personen. Het is aan het lokale gezag om lokale cijfers m.b.t. aangifte winkeldiefstal inzichtelijk te maken.

Vraag 3

Erkent u dat Ter Apel met het nationaal aanmeldcentrum en de opvang van 2000 asielzoekers een onmisbare rol in de Nederlandse asielketen vervult? Wat onderneemt u om de veiligheid in de omgeving te waarborgen?

Antwoord 3

Het aanmeldcentrum in Ter Apel is een belangrijk onderdeel om asielaanvragen tijdig en gedegen te kunnen behandelen. Ik ben de gemeente Westerwolde daarom ook zeer erkentelijk voor de jarenlange samenwerking rondom het aanmeldcentrum.

De aanpak van overlastgevende en criminele asielzoekers heeft mijn hoogste prioriteit. Hiertoe heb ik de nodige maatregelen getroffen, waarover ik uw Kamer meerdere malen per brief heb geïnformeerd [3]. Deze maatregelen moeten zorgen voor een vermindering van de overlast. In mijn brief aan uw Kamer ‘evaluatie EBTL-locaties en overlastgevende vreemdelingen’ [4] vindt u de laatste stand van zaken.

Vraag 4

Bent u het ermee eens dat we het draagvlak van de gemeente Westerwolde en haar inwoners moeten koesteren en niet onnodig op de proef moeten stellen?

Antwoord 4

Ja. Ik hecht zeer aan het behouden en vergroten van maatschappelijk en bestuurlijk draagvlak voor asielopvang. De gemeente Westerwolde levert al jarenlang een zeer gewaardeerde inspanning en dat is allerminst een vanzelfsprekendheid. Met bovengenoemde maatregelen rondom de aanpak van criminele en overlastgevende asielzoekers verwacht ik tegemoet te komen aan het terugbrengen van overlast en de gevolgen daarvan voor de gemeente en haar inwoners.

Vraag 5

Geeft u gehoor aan de oproep van burgemeester Velema van Westerwolde om een apart aanmeldcentrum op te zetten voor asielzoekers uit veilige landen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Hier wordt op ingegaan in de brief aan uw Kamer‘Evaluatie EBTL-locaties en overlastgevende vreemdelingen’. [5]

Vraag 6

Klopt het dat het politiebureau is gereduceerd tot een politiesteunpunt omdat het niet meer aan de Arbo-eisen voldoet en klopt het dat het aantal agenten in Ter Apel is gereduceerd?

Antwoord 6

De korpsleiding heeft enkele weken geleden besloten om het politiebureau in Ter Apel te sluiten, omdat het huidige bureau niet meer voldoet aan de gestelde arbovoorwaarden. Het aantal agenten in Westerwolde is niet verminderd. Binnen de eenheid Noord-Nederland zijn juist vijf politieagenten vrijgemaakt ten behoeve van de gemeente Westerwolde.

Vraag 7

Bent u bereid ervoor te zorgen dat Ter Apel zo spoedig mogelijk over een volwaardig politiebureau kan beschikken met bijbehorende politiesterkte, conform de afspraken die daarover zijn gemaakt en waar de burgemeester van Westerwolde om vraagt?

Antwoord 7
De Politiechef van de eenheid Noord-Nederland heeft aan de gemeenteraad van Westerwolde toegelicht en toegezegd dat er in de toekomst in Ter Apel een politiebureau zal blijven met onder andere een publieksfunctie, ophoudfaciliteiten en een openstelling van 9 tot 17 uur.

Vraag 8

Herinnert u zich mijn aangenomen motie om overlastgevende asielzoekers niet te belonen met gratis busvervoer? Hoe staat het met de uitvoering van deze motie en met de wens van de gemeente Westerwolde om de pendelbus te behouden?

Antwoord 8

Ja. Er is geen sprake van een gratis pendelbus, asielzoekers kopen een vervoersbewijs. Het betreft hier een pilot. Samen met aanbieder Qbuzz wordt de pilot geëvalueerd en besloten welke structurele maatregelen nodig zijn.

Vraag 9

Wat onderneemt u om ervoor te zorgen dat alle leerplichtige kinderen in Ter Apel goed onderwijs krijgen?

Antwoord 9
Ik heb op dit moment geen signalen ontvangen dat kinderen niet binnen de gewenste termijn van één maand naar school toe kunnen. Voor wat betreft de kwaliteit, hier is de reguliere wet- en regelgeving van toepassing waar de Inspectie van het Onderwijs op toeziet.

Vraag 10

Kunt u garanderen dat leerlingen niet thuis komen te zitten vanwege het gebrek aan plaatsen?

Antwoord 10
Dit zal door het Ministerie van OCW nader onderzocht worden en indien nodig zal er actie op worden ondernomen.