Hierbij bied ik u mede namens de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid antwoorden aan op de vragen van de leden Beckerman en Van Dijk (beiden SP) aan de ministers voor Milieu en Wonen en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over huurtoeslag en het minimumloon (ingezonden op 11 november 2019 met kenmerk 2019Z21693).
De minister voor Milieu en Wonen,
S. van Veldhoven – Van der Meer
2019Z21693
Vragen van de leden Beckerman en Jasper van Dijk (beiden SP) aan de
ministers voor Milieu en Wonen en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over
huurtoeslag en het minimumloon (ingezonden 11 november 2019).
Vraag 1
Bent u op de hoogte van de tweedeling in het huidige systeem van de
huurtoeslag, namelijk dat de huurgrens voor huurtoeslag ongeveer 300 euro
per maand lager is voor mensen tussen de 18 en 23 jaar, dan voor mensen van
23 jaar en ouder? 1)
Antwoord
Ja, waarbij op te merken valt dat de lage huurgrens niet voor alle huishoudens jonger dan 23 geldt. Voor jongere huishoudens waarbij de toeslagontvanger of medebewoner de woning deelt met een (pleeg)kind, of als er een bewoner gehandicapt is, geldt de hoge huurgrens.
Vraag 2
Klopt het dat de lagere maximumgrens voor de kale huur gekoppeld is aan de
leeftijd van het minimumloon? Zo ja, kunt u verklaren waarom de huidige
leeftijdsgrens voor het volledig minimumloon op 21 jaar ligt, maar dat deze
leeftijdsgrens niet geldt bij de voorwaarden van de huurtoeslag?
Antwoord
Nee, deze grens is niet gekoppeld aan de leeftijd van het minimumloon. Het gaat hierbij overigens niet om de kale huur maar om de rekenhuur.
Vraag 3
Hoeveel mensen zijn er die tussen de 21 en 23 jaar oud zijn, een huurprijs
betalen van 424,44 euro of meer en daardoor geen huurtoeslag ontvangen? En
hoeveel huurtoeslag lopen zij nu in totaal mis op jaarbasis?
Antwoord
Uit het Woononderzoek 2018 is af te leiden dat dit circa 14 duizend
huurders tussen 21 en 23 jaar, met een huurprijs tussen de 424,44 euro en
de maximale huurtoeslaggrens betreft. Wanneer zij wel recht hadden gehad op
huurtoeslag, zouden zij met hun huidige huur gezamenlijk circa 37 miljoen
euro aan huurtoeslag hebben gekregen.
Vraag 4
Hoeveel mensen zijn er die tussen de 18 en 23 jaar oud zijn, een huurprijs
betalen van 424,44 euro of meer en daardoor geen huurtoeslag ontvangen? En
hoeveel huurtoeslag lopen zij nu in totaal mis op jaarbasis?
Antwoord
Dit betreft circa 21 duizend huurders tussen 18 en 23 jaar oud met een huurprijs tussen de 424,44 euro en de maximale huurtoeslaggrens. Wanneer zij wel recht hadden gehad op huurtoeslag, zouden zij met hun huidige huur gezamenlijk circa 56 miljoen euro aan huurtoeslag hebben gekregen.
Vraag 5
Bent u bereid deze mensen, die aantoonbaar huurtoeslag zijn misgelopen omdat de aan de leeftijd gekoppelde huurgrens in de huurtoeslag niet overeenkomt met de leeftijd van het minimumloon, te compenseren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn?
Vraag 6
Per wanneer gaat u de leeftijd van 23 jaar bij de huurgrens van de
huurtoeslag verlagen naar de leeftijd van 18 jaar, aangezien dit de
leeftijd is waarop mensen als volwassen worden beschouwd, zowel juridisch
als voor verschillende verplichtingen van de overheid, zoals bijvoorbeeld
het hebben van een zorgverzekering? Kunt u uw antwoord toelichten?
Antwoord op vraag 5 en 6
De lagere huurgrens onder 23 jaar is bewust gekozen vanuit de gedachte dat jongeren nog aan het begin staan van hun wooncarrière en door hun gezinssituatie ook goed kunnen volstaan met een kleinere, goedkopere woning of een onzelfstandige kamer. Bij een verhoging van de huurgrens vanaf 21, of vanaf 18 jaar zal er vermoedelijk een opwaarts effect op de huurprijzen zijn, omdat verhuurders hogere huurprijzen kunnen gaan vragen.
Op dit moment vragen bijvoorbeeld verhuurders van zelfstandige studentenwoningen vaak een huurprijs vrijwel op de nu geldende maximale huurgrens. De huurgrens blijkt in de huurstelling te werken als focuspunt. Het verhogen van de maximale huurgrens voor jongeren zou niet alleen leiden tot een extra stijging van de uitgaven huurtoeslag, maar ook tot effecten op de betaalbaarheid voor deze jongeren, omdat deze huurverhoging niet volledig met de huurtoeslag zal worden gecompenseerd.
De hogere kosten huurtoeslag worden, afhankelijk van de mate waarin verhuurders de prijzen gaan verhogen, in de situatie dat de verhoging van de huurgrens geldt vanaf 21 jaar geschat op 50 à 60 miljoen euro en in de situatie dat de verhoging van de huurgrens geldt vanaf 18 jaar op 90 à 100 miljoen euro.
Alles overziend is er op dit moment geen aanleiding om de leeftijdsgrens van 23 jaar te verlagen.
Vraag 7
Deelt u de mening dat alle volwassenen als volwassenen behandeld moeten
worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid het volledig wettelijk
minimumloon voor 18- jarige te laten gelden?
Antwoord
De minister van SZW heeft in antwoord op Kamervragen van het Lid Gijs van Dijk (PvdA), ingezonden op 26 maart 2019, geantwoord dat de regering recentelijk de minimumjeugdlonen heeft verhoogd en op dit moment niet voornemens is deze verder te verhogen. In zijn antwoorden geeft hij het volgende aan:
In 2017 is de eerste stap gezet met het verlagen van de leeftijd voor volledig minimumloon van 23 naar 22 jaar in 2017 en 1 juli 2019 is deze verder verlaagd naar 21 jaar. Ook zijn de percentages voor 18- tot 21-jarigen in 2017 verhoogd en zijn deze per 1 juli 2019 opnieuw verhoogd. Hiertoe is besloten omdat het kabinet erkende dat de sociaaleconomische en maatschappelijke positie van jongeren ten opzichte van de periode waarin de laatste wijziging van het minimumjeugdloon werd doorgevoerd, veranderd was.
De minister gaf aan terughoudend te zijn met het verder verhogen of zelfs afschaffen van het minimumjeugdloon, omdat het CPB bij een substantiële verhoging van het wettelijk minimumjeugdloon een vermindering van werkgelegenheid voor jongeren verwacht. Daarnaast wordt door het verhogen van het minimumjeugdloon de optie scholing mogelijk minder aantrekkelijk. Dit kan jongeren richting de arbeidsmarkt trekken op het moment dat ze anders verdere scholing hadden gevolgd. Ook dit is een ongewenst effect van een grote verhoging van het minimumjeugdloon.
De regering is van mening nu een balans te hebben gevonden tussen een
verhoging van het minimumjeugdloon en de potentieel negatieve gevolgen van
een verdere verhoging. Daarbij is het relevant te vermelden dat ouders in
Nederland onderhoudsplichtig zijn totdat hun kind 21 jaar wordt. Dit
betekent dat zij er verantwoordelijk voor zijn dat het kind onderdak,
kleding, voeding, scholing en medische hulp krijgt. Het is volgens het
kabinet logisch om bij deze bestaande grens aan te sluiten. Een volledige
afschaffing van het minimumjeugdloon ligt daarom op dit moment niet voor de
hand.
