Hierbij bied ik, mede namens de minister van Justitie en Veiligheid, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Ploumen (PvdA) en Van Ojik (GroenLinks) over Nederlanders die meevechten in de burgeroorlog in Oekraïne. Deze vragen werden ingezonden op 27 september 2019 met kenmerk 2019Z18775.

De Minister van Buitenlandse Zaken,

Stef Blok

[Ondertekenaar 1]

[Ondertekenaar 2]

[Ondertekenaar 3]

[Ondertekenaar 4]

Antwoorden van de minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de minister van Justitie en Veiligheid op vragen van de leden Ploumen (PvdA) en Van Ojik (GroenLinks) over Nederlanders die meevechten in de burgeroorlog in Oekraïne

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht ‘Zeker acht Nederlanders vechten mee in burgeroorlog Oekraïne, aan beide kanten van het front’ 1)?

Antwoord

Ja.

Vraag 2
Was het u bekend dat deze acht Nederlanders betrokken zijn (geweest) in de burgeroorlog in Oekraïne, aan beide kanten van het front? Zo ja, sinds wanneer is deze informatie bij u bekend?

Antwoord

Het artikel waaraan u refereert is gebaseerd op een onderzoeksrapport van het Amerikaanse onderzoeksbureau The Soufan Center. Het rapport bevat een tabel met Foreign Fighters in Oekraïne in de periode 2014 – 2019. Daar staat ook Nederland in vermeld, maar dat wordt verder niet onderbouwd in het rapport.

Het kabinet herkent dat er betrokkenheid is van Nederlanders bij de strijd in Oekraïne. Cijfers over Nederlanders die deel zouden nemen of deel zouden hebben genomen aan de strijd in Oekraïne, kunnen echter niet worden bevestigd.

Vraag 3

Bent u op de hoogte van de identiteit van de personen die meevechten in de burgeroorlog in Oekraïne? Zo ja, sinds wanneer bent u op de hoogte van hun deelname aan het conflict? Zo nee, waarom niet?

Antwoord

Zie het antwoord vraag 2.

Vraag 4

Worden desbetreffende personen gemonitord? Wordt in de gaten gehouden wanneer zij terugreizen naar Nederland? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord

Zie het antwoord vraag 2.

Vraag 5

Zijn er al Nederlanders, die actief betrokken zijn geweest bij de strijd in Oekraïne, naar Nederland teruggekeerd? Zo ja, wanneer?

Antwoord

Zie het antwoord vraag 2.

Vraag 6

Welke maatregelen worden genomen tegen Nederlanders die actief betrokken zijn geweest in de strijd in Oekraïne? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord

Zie het antwoord vraag 2. Over het algemeen geldt dat, wanneer er sprake is van radicalisering en extremistische uitingen, de integrale aanpak extremisme en terrorisme wordt ingezet, ongeacht de ideologische achtergrond. Basis hiervan is de lokale, persoonsgerichte aanpak, met een mix van repressieve en preventieve interventies.

Vraag 7

Hebt u reden om aan te nemen of is het u bekend dat er meer Nederlanders betrokken zijn geweest bij de strijd in Oost-Oekraïne?

Antwoord

Hier zijn geen nadere gegevens over bekend.

Vraag 8

Hoe oordeelt u over het oordeel van het Amerikaanse onderzoeksbureau The Soufan Center dat “White supremacists wereldwijde netwerken aan het vormen zijn” 2)? Herkent u dit risico en neemt u maatregelen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord

Dit soort rapporten zijn waardevol om een beeld te krijgen over mondiale ontwikkelingen ten aanzien van rechts-extremisme. Ook het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland vermeldt het ontstaan van een internationale parallelle online-wereld met een eigen beeldtaal en radicaliserend discours. Alhoewel dezelfde voedingsbodem aanwezig is en het discours online opruiend en agressief is, wordt in Nederland in het algemeen niet overgegaan tot geweld. Zo nodig worden maatregelen genomen uit integrale aanpak van terrorisme en

extremisme.

1) Het Algemeen Dagblad, 2 oktober 2019 ( https://www.ad.nl/binnenland/zeker-acht-nederlanders-vechten-mee-in-burgeroorlog-oekraine-aan-beide- kanten-van-het-front~a12c74ce/ ).

2) https://thesoufancenter.org/research/white-supremacy-extremism-the-transnational-rise-of-the-violent- white-supremacist-movement/.