Geachte Voorzitter,
Hierbij stuur ik uw Kamer de antwoorden op de vragen die lid Weverling (VVD) heeft gesteld inzake het bericht ‘Nieuwbouwhuis? Grote kans dat 5G je geen sneller internet oplevert’. [1]
Hoogachtend,
mr. drs. M.C.G. Keijzer
Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat
2019Z15637
1
Kent u het bericht ‘Nieuwbouwhuis? Grote kans dat 5G je geen sneller internet oplevert’? 1
Antwoord
Ja, het bericht is bekend.
2
Deelt u de mening dat zoveel mogelijk mensen in Nederland de beschikking moeten hebben over snel internet, zowel vast als mobiel? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Ja. Daarom voer ik bijvoorbeeld beleid om de uitrol van snel internet in buitengebieden te faciliteren en ben ik van plan voor mobiele netwerken een dekkingseis te stellen die een minimale snelheid garandeert.
De mate waarin dekking voor mobiel internet kan worden gegarandeerd is echter onderhevig aan natuurkundige principes. Absolute garanties voor mobiele netwerkdekking zijn niet te geven. Mobiele dekking wordt beïnvloed door een veelheid van factoren, zoals het weer, bladerdek, bebouwing, maar ook de verbeterde isolatie van woningen.
3
Wat is uw mening over de reportage van RTL Z, zeker met het oog op uw eerdere uitspraken over het belang van mobiele connectiviteit en het feit dat de scheidslijn tussen vaste en mobiele infrastructuur aan het vervagen is? [2]
4
Deelt u de mening dat de mate van connectiviteit niet alleen buitenshuis, maar ook binnenshuis van goede kwaliteit moet zijn? Zo ja, welke beleidsinstrumenten (zoals ook genoemd in het Actieplan Digitale Connectiviteit) bent u van plan in te zetten om ook binnenshuis een goede digitale connectiviteit te garanderen? [3]
Antwoord
Het garanderen en regelen van goede mobiele ontvangst binnenshuis via
bijvoorbeeld verhoging van mobiele zendvermogens buitenshuis is uiterst
moeilijk. Omdat huizen zo sterk verschillen als het gaat om
doordringbaarheid voor radiofrequenties zou het stellen van een bepaalde
minimale ontvangstnorm binnenshuis onredelijk en onwerkbaar zijn. Om deze
reden is bij de komende multibandveiling gekozen voor een dekkingseis die
buitenshuis geldt. [4]
Er bestaan overigens goede remedies voor gevallen van onvoldoende mobiele dekking binnenshuis. De meeste huishoudens beschikken over een binnenshuis wifi-netwerk, gekoppeld aan een vaste internetverbinding. Voor mobiele internettoegang ligt het iets anders dan bij mobiel bellen. Voor wat betreft mobiele internettoegang kunnen apparaten zoals laptops, tablets, smartphones en dergelijke al sinds jaren eenvoudig overschakelen op wifi. Daarmee wordt een eventuele zwakke binnenshuisdekking gemakkelijk, automatisch en doorgaans ongemerkt omzeild. Sinds recentere datum is ook mobiel bellen over wifi technisch mogelijk gemaakt en door de Nederlandse mobiele operators aangeboden (Voice over Wifi). Om mobiel te bellen kunnen moderne smartphones tegenwoordig via een wifi-netwerk schakelen. Soms moet een gebruiker op zijn smartphone daarvoor even een instelling aanpassen. In combinatie met mijn beleid voor snel vast internet kan de bewoner van een goed geïsoleerd nieuwbouwhuis dus zelf maatregelen nemen voor behoorlijk binnenshuis werkende mobiele diensten.
5
Bent u bekend met het feit dat in gevallen waar binnenshuis geen goede verbinding met 4G mogelijk is, de nieuwe 5G-techniek waarschijnlijk ook geen soelaas zal bieden vanwege een verschil in frequentiegolven? Zo ja, is hiermee ook rekening gehouden in de doelstellingen, zoals geformuleerd in het Actieplan Digitale Connectiviteit, en hoe?
Antwoord
De mate waarin een radiosignaal door muren en ramen dringt heeft inderdaad
onder meer te maken met de golflengte. Hoe lager een frequentie in het
radiospectrum, hoe makkelijker deze door ramen en muren komt, en omgekeerd.
Vooralsnog zijn de 700 MHz band, de 3,5 GHz band en de 26 GHz band
aangewezen als 5G banden. De 3,5 GHz-band en 26 GHz-band zijn hogere
frequenties dan de tot zover gebruikelijke mobiele frequenties waarmee 2G,
3G, en 4G wordt aangeboden. De 700 MHz-band is lager, een golflengte die
juist weer iets beter doordringt dan de tot nu toe gebruikte mobiele
frequentiebanden waarvan op dit moment de laagst uitgegeven frequentieband
de 800 MHz-band is.
Daarbij dient ook vermeld te worden dat 5G op zich niet nodig is voor mobiele telefonie, omdat bellen geen hoge bandbreedte vraagt en bestaande mobiele technologieën daarvoor nog heel wat jaren goed daarvoor blijven voldoen.
Ik vermeld daarbij ook dat 5G niet simpelweg het breedbandiger verlengde gaat zijn van wat de bestaande mobiele technologieën tot zover bieden. Waar 5G in de praktijk straks zijn belangrijkste toepassingen gaat vinden, moeten we afwachten, maar de verwachting is dat 5G belangrijk gaat worden in bedrijfsmatige situaties (verticals). Gezien het korte bereik van golven in de 26 GHz band - dit geldt ook wel voor de 3,5 GHz band - is het niet erg aannemelijk, en het zou ook kostbaar worden, dat met deze frequentiebanden landelijk aanvullende dekkende netwerken gaan worden gerealiseerd. De genoemde banden gaan waarschijnlijk vooral meer plaatselijk voor extra capaciteit worden ingezet, daar waar veel mensen bij elkaar komen, en voor verticals zoals vermeld. Verbetering van de landelijke dekking kan wel worden verwacht wanneer de 700 MHz band in gebruik wordt genomen, in combinatie met de bijbehorende (outdoor)dekkingsplicht.5
6
Kunt u aangeven wat mogelijke oplossingen zijn om frequenties ter ondersteuning van zowel 4G als 5G op een adequate manier binnenshuis te ontvangen, zeker met het oog op nieuwbouwhuizen die vaak dikkere muren hebben? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Ik verwijs naar mijn antwoord op vraag 4.
7
Bent u in overleg met telecombedrijven om te bekijken hoe Nederlanders gebruik kunnen maken van een zo hoog mogelijke snelheid mobiel internet en oplossingen te bieden indien mensen niet op een adequate manier binnenshuis gebruik kunnen maken van 4G en 5G? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
In het antwoord op vraag 4 is aangegeven dat bewoners zelf oplossingen
kunnen toepassen om te voorzien in binnenshuis snelle internettoegang en om
binnenshuis adequaat mobiel te kunnen bellen. Telecombedrijven hebben in
Nederland voice over wifi op hun netwerken mogelijk gemaakt.
Overleg met hen hierover vind ik niet nodig.
8
Hoe beziet u de berichtgeving van RTL Z in het licht van uw eerder aangekondigde dekkingseis met betrekking tot mobiele netwerken? 4
Antwoord
Ik verwijs naar mijn antwoord op vraag 4.
9
Geldt de eerder genoemde dekkingseis voor mobiele internetsnelheden buitenshuis, of ook binnenshuis?
Antwoord
Zoals in de Nota Mobiele Communicatie is toegelicht geldt de eis alleen
voor dekking buitenshuis. Zie in dit kader ook mijn antwoord op vraag 4.
10
Herinnert u zich dat u eerder heeft aangegeven dat samenwerking tussen telecomaanbieders en andere betrokkenen, zoals projectontwikkelaars, bouwbedrijven en grondeigenaars, nodig is om inpandige dekking te verbeteren?[5] Herinnert u zich dat u daarnaast heeft aangegeven dat de overheid hierbij een faciliterende rol kan spelen? Kunt u aangeven of de overheid deze faciliterende rol reeds speelt? Zo ja, op welke manier? Zo nee, waarom niet en betekent dit tegelijkertijd dat er nog geen overleg is tussen eerder genoemde partijen om inpandige dekking te verbeteren?
Antwoord
Wat betreft de genoemde faciliterende rol van het ministerie van
Economische Zaken en Klimaat heeft dat betrekking op zakelijke situaties,
namelijk ten behoeve van een standaard voor multi-operator indoordekking.
De Branchevereniging ICT en Telecomgrootgebruikers (BTG) is actief om met
de mobiele operators en zakelijke grootgebruikers een standaard voor
technische specificaties af te spreken voor indoor-antenne installaties,
zodat in meer zakelijke omgevingen zoals kantoren de indoordekking
verbetert. Ik ben bereid dit te ondersteunen,
maar een verzoek om een faciliterende rol te spelen heb ik nog niet
ontvangen. Ik zie geen praktische mogelijkheden voor zoiets in
woonomgevingen. Zoals aangegeven onder vraag 4 kunnen mensen zo nodig zelf
maatregelen treffen.
[2] Actieplan Digitale Connectiviteit (Kamerstuk 26 643, nr. 547), pagina 6
[3] Actieplan Digitale Connectiviteit (Kamerstuk 26 643, nr. 547), pagina 10
[4] Zie Nota Mobiele Communicatie 2019 (Kamerstuk 24 095, nr. 478), pagina 19
[5] Nota Mobiele Communicatie 2019 (Kamerstuk 24 095, nr. 478), pagina 20