Antwoord op vragen van het lid Ronnes over woningbouw bij Utrecht

Hierbij bied u ik de antwoorden aan op schriftelijke vragen die zijn gesteld door het lid Ronnes, over woningbouw bij Utrecht. Deze vragen werden ingezonden op 10 april 2019, met kenmerk 2019Z07279.

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,




drs. K.H. Ollongren

 

 

2019Z07279

 

Vragen van het lid Ronnes (CDA) aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over woningbouw bij Utrecht (ingezonden 10 april 2019)

 

1

Kent u het bericht ‘Elf windmolens en 227 hectare zonnepanelen in Rijnenburg en Reijerscop’ (AD/UN, 3 april)? Kent u ook de eerdere plannen die voor woningbouw in dit gebied zijn ontwikkeld? 1)

 

Ja.

 

2

Bent u bekend met de onderbouwing van de provincie, die door het Rijk gesteund is, om de polder Rijnenburg van de gemeente Nieuwegein bij de gemeente Utrecht te voegen, met als doel de toekomstige verstedelijking, na afronding van Leidsche Rijn? 2)

 

Ja.

 

3

Wat is volgens u de meest ideale invulling voor het gebied van de polders Rijnenburg en Reijerscop in het licht van de gigantische woningbouwopgave van Utrecht?

 

In de provincie Utrecht en de gemeente Utrecht met omliggende gemeenten in het bijzonder, liggen diverse ruimtelijke opgaven terwijl de beschikbare ruimte beperkt is.

Dat vereist een goede afweging van de verschillende ruimtelijke belangen. Naast woningbouw gaat het ook om infrastructuur, werkgelegenheid, landschappelijke waarden, recreatie en energievoorziening. Het is in Nederland aan gemeenten en de provincies om die afweging te maken en vast te leggen in bijvoorbeeld structuurvisies en bestemmingsplannen. In Utrecht zal de afweging van alle ruimtelijke belangen onder meer plaatsvinden in het kader van de provinciale omgevingsvisie (POVI) en het Ruimtelijk Economische Programma (REP).

 

Zoals u weet zet ik mij in voor het versnellen en vergoten van de woningbouw, er moeten immers jaarlijks 75.000 woningen worden gebouwd in Nederland.

Wat de invulling van de woningbouwopgave betreft is het de taak van de regionale partijen om te zorgen voor voldoende plancapaciteit, het aanwijzen van specifieke bouwlocaties dus, om de woningbehoefte te accommoderen. Met de decentralisatie van het ruimtelijk ordeningsbeleid is de verantwoordelijkheid hiervoor bij provincies en gemeenten beland.

Het is mijn rol om kaders te stellen aan de rol van provincies en gemeenten, om ze aan te jagen en te ondersteunen bij de invulling daarvan, en waar nodig aan te spreken op hun verantwoordelijkheid. De verantwoordelijkheid van regionale partijen voor het hebben van voldoende bouwlocaties is daarbij een belangrijke.

 

Voor de korte en middellange termijn is er in de regio Utrecht voldoende plancapaciteit[1]. De inzet is er op gericht om daar het bouwtempo op te voeren. Voor de lange termijn ontwikkeling (na 2030) wordt gezocht naar aanvullende locaties. Rijk en regio werken daarbij samen in het kader van het programma UNED. In dit verband wordt ook de locatie Rijnenburg afgewogen.  

 

4

Kunt u aangeven waarom de plannen van woningbouw op die plaats op de lange baan zijn geschoven?

Deelt u de visie dat Utrecht in het kader van de MIRT/UNED-afspraken over mobiliteit rond Utrecht duidelijk moet maken op welke woningbouwlocaties de verwachte groei van het aantal inwoners concreet geaccommodeerd gaat worden?

 

In de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie (PRS) 2013 stonden voor de locatie Rijnenburg tot 2030 7.000 woningen gepland, waarvan 5.000 in de planperiode 2013 - 2018. Bij de herijking van de Utrechtse PRS in 2016 is voor de locatie Rijnenburg geen woningbouwprogramma opgenomen omdat er geen zicht was op realisatie binnen de planperiode van het PRS. Wel staat er in de herziene PRS dat de provincie de locatie Rijnenburg in beeld wil houden voor woningbouw. Tot die tijd stelt de provincie een pauzelandschap voor met vormen van duurzame energieopwekking.

In alle scenario’s die zijn opgesteld voor de tijdelijke invulling van Rijnenburg en Reijerscop is uitgegaan is van een ‘no regret’ invulling die omkeerbaar is. Hiermee wordt tegemoetgekomen aan één van de expliciet genoemde uitgangspunten van gemeenteraad van Utrecht dat woningbouw in de polder Rijnenburg in de toekomst mogelijk blijft.

 

In het conceptvoorstel ‘Visie en uitnodigingskader Energielandschap’ van de gemeente Utrecht d.d. 3 april 2019 staat dat de vraag over woningbouw in de actualisering van de gemeentelijke Ruimtelijke Strategie Utrecht (RSU) en het regionale Ruimtelijk Economisch Perspectief (REP) wordt beantwoord.

Indien in het RSU gekozen wordt voor woningbouwontwikkeling in Rijnenburg dan pleit het college van B&W van Utrecht voor een grootschalige aanpak. Ik constateer dat woningbouw op de locatie Rijnenburg op de regionale agenda staat, maar pas op de langere termijn substantieel kan bijdragen aan de verstedelijkingopgave.

 

Ik deel met u de visie dat Utrecht in het kader van de MIRT/UNED-afspraken over mobiliteit rond Utrecht duidelijk moet maken op welke woningbouwlocaties de verwachte groei van het aantal inwoners concreet geaccommodeerd gaat worden.

De doelstelling van het MIRT-onderzoek dat nu wordt uitgevoerd is om gezamenlijk inzicht te verkrijgen in een effectieve aanpak van de verstedelijkingsopgave en daarmee samenhangende bereikbaarheidsknelpunten voor alle modaliteiten en leefbaarheidsknelpunten. Dit als basis voor te nemen samenhangende besluiten voor integrale keuzes op het vlak van verstedelijking, werkgelegenheid, mobiliteit en leefbaarheid.

Daarmee wordt duidelijk welke (infrastructurele en ruimtelijke) maatregelen er nodig zijn bij verschillende plausibele verstedelijkingsscenario’s waarmee de behoefte aan woon- en werklocaties kan worden gefaciliteerd. En ook andersom: wat zijn logische verstedelijkingsscenario’s gekoppeld aan de bestaande infrastructuur? Bij het bestemmen van locaties voor woningbouw is vereist om aan te tonen dat de bereikbaarheid geborgd is, dus het in samenhang maken van deze keuzes vind ik cruciaal.

 

5

Bent u bereid om met betrokken bestuurders te overleggen, zodat de aanwijzing als ‘Pauzelandschap’ (Provinciale Ruimtelijke Structuur 2013 – 2028) opnieuw overwogen wordt nu de behoefte aan woningen zo sterk is gegroeid? Deelt u de mening dat tenminste voor de periode daarna concreet naar mogelijkheden voor woningbouw moet worden gekeken?

 

In hoofdstuk 3.2. van de Staat op de woningmarkt staat dat tot 2030 in de regio Utrecht in principe voldoende plancapaciteit aanwezig lijkt te zijn om in de toename van de woningbehoefte te voorzien. Volgens Primos 2018[2] is de woningbehoefte in de regio Utrecht in de periode 2017 t/m 2025 36.400 woningen. De totale plancapaciteit voor die periode is 47.000.

Ik ben via een aantal dossiers in overleg met de regio. U kunt daarbij denken aan het MIRT–overleg, het bereikbaarheidsprogramma UNED en de woondeal.

In die overleggen benadruk ik het belang van het terugdringen van het woningtekort op de korte termijn en het vinden van voldoende woningbouwlocaties voor de langere termijn. Daarbij kan de relatie met mobiliteitsvraagstukken en infrastructuur niet los worden gezien.

In het kader van het MIRT en UNED wordt hiervoor momenteel een onderzoek uitgevoerd.

Rijnenburg kan op termijn perspectief bieden voor woningbouwontwikkelingen (na 2030). Zoals ik hierboven heb aangegeven constateer ik dat Rijnenburg op de regionale agenda staat als woningbouwlocatie voor de langere termijn, maar dat de regio daarbij wel een grote uitdaging rondom bereikbaarheid ziet. In de gesprekken die ik voer met decentrale bestuurders vraag ik ook aandacht voor het beschikbaar hebben van voldoende harde plancapaciteit op kortere termijn.

In de woondeal voor de regio Utrecht wil ik, net als in de woondeals voor Groningen en het Stedelijk Gebied Eindhoven, ook afspraken maken over het monitoren en het bespreken van onder meer (de ontwikkeling van) de woningbehoefte, de plancapaciteit en de woningproductie. Ook heb ik onlangs de provincies opgeroepen om meer plancapaciteit vast te leggen dan strikt nodig is. Dat vergroot de flexibiliteit als projecten op een bepaalde locatie onverwachts vertraging oplopen. Die oproep is nu extra actueel omdat bij de onderhandelingen voor de nieuwe provinciebesturen het van het grootste belang is dat lokale partijen voldoende ruimte krijgen voor bouwplannen die snel te realiseren zijn.

 

1) https://www.ad.nl/utrecht/elf-windmolens-en-227-hectare-zonnepanelen-in-rijnenburg-en-reijerscop~abbf9063/

2) Kamerstuk 26 904, nr. 6 

 

[1] Staat van de woningmarkt 2018 hoofdstuk 3.2. en ABF Update Inventarisatie Plancapaciteit 2018, oktober 2018, tabel 3.10 en 3.11

[2] ABF Update Inventarisatie Plancapaciteit 2018, oktober 2018, tabel 3.10 en 3.11

Indiener(s)