2018Z05007
Vragen van het lid Snels (GroenLinks) aan de Minister en Staatssecretaris van
Financiën over het afschaffen van de dividendbelasting (ingezonden 20 maart
2018).
Vraag 1
Kunt u aangeven wat de directe werkgelegenheidseffecten zijn bij Unilever
van de keuze om het hoofdkantoor in Rotterdam te vestigen? Kunt u
aangeven hoe dit besluit tot meer werkgelegenheid zou kunnen leiden, nu
Unilever aangeeft dat er in de activiteiten van het bedrijf niets verandert,
noch in de werkgelegenheid in het Verenigd Koninkrijk?1
Vraag 2
Kunt u aangeven hoe en welke contacten u met Unilever heeft gehad om
deze keuze te beïnvloeden? Kunt u aangeven welke rol de belofte om de
dividendbelasting af te schaffen heeft gespeeld bij het besluit van Unilever?
Vraag 3
Hoe gaan aandeelhouders van Unilever profiteren van de afschaffing van de
dividendbelasting? Kunt u aangeven welk deel van de 1,4 miljard euro bij
aandeelhouders van Unilever terechtkomt?
Vraag 4
Kent u het artikel «Blind gokken met de dividendbelasting» van hoogleraar
economie Bas Jacobs (TPEdigitaal 2018, 12(1), 1–21)?
Vraag 5
Hoe beoordeelt u de analyse van Jacobs dat de Nederlandse dividendbelasting
alleen effecten kan hebben op investeringen en werkgelegenheid als er
een effect is op de kapitaalkosten van bedrijven en dat dit niet waarschijnlijk
is omdat de kapitaalkosten van bedrijven op internationale kapitaalmarkten
worden bepaald en Nederland daar nauwelijks invloed op heeft? Hoe
beoordeelt u het dat om deze reden de verlaging van de dividendbelasting
naar verwachting nauwelijks tot geen effect heeft op investeringen en
werkgelegenheid in Nederland?
Vraag 6
Bent u het met Jacobs eens dat alleen als kapitaalmarkten niet goed
functioneren en internationale bedrijven van financiering uit Nederland
afhankelijk zijn, en alleen als er geen verdragen of regels zijn om dubbele
belasting te voorkomen, er een effect op de kapitaalkosten van ondernemingen
in Nederland zou kunnen zijn?
Vraag 7
Bent u bekend met de economische literatuur, zoals besproken in Jacobs
(2018), waarin staat dat de dividendbelasting alleen de kapitaalkosten van
ondernemingen kan verlagen indien nieuwe investeringen door middel van
nieuwe aandelenemissies worden gefinancierd («traditionele visie»), maar
niet als deze investeringen worden gefinancierd met ingehouden winsten
(«nieuwe visie»)?
Kunt u nagaan welk deel van de investeringen van
bedrijven in
Nederland worden gefinancierd met ingehouden winsten en welk deel met
nieuwe aandelenemissies? Hoe beoordeelt u het argument dat, zelfs wanneer
er sprake is van een verlaging van de kapitaalkosten omdat er toch in enkele
gevallen sprake is van dubbele belastingheffing, er toch nauwelijks effect te
verwachten is van de afschaffing van de dividendbelasting omdat investeringen
nauwelijks met nieuwe aandelen worden gefinancierd, maar voornamelijk
met ingehouden winsten?
Vraag 8
Deelt u de mening uit de studie van het CPB (Van ‘t Riet en Lejour (2013)) dat
door verrekening en vrijstellingen van de dividendbelasting zoals geregeld in
belastingverdragen met het overgrote deel van onze handelspartners, er
nauwelijks sprake is van dubbele belasting voor bedrijven? Deelt u de mening
dat dubbele belastingheffing wordt voorkomen voor het overgrote deel van
de private aandeelhouders conform de modelverdragen van de Organisatie
voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)? Deelt u de
mening dat afschaffing van de dividendbelasting dus vooral ten goede komt
aan de buitenlandse belastingdiensten?
Vraag 9
Kunt u aangeven in welke landen en voor welk type aandeelhouders –
particulieren, beleggingsfondsen, pensioenfondsen, bedrijven – er wel een
lastenverlichting plaatsvindt en welk deel van de 1,4 miljard euro het hier
betreft? Welk deel van de 1,4 miljard euro is een meevaller voor buitenlandse
schatkisten?
Vraag 10
Deelt u de analyse van Van ’t Riet en Lejour (CPB, 2013) dat afschaffing van
de dividendbelasting betekent dat Nederland aantrekkelijk wordt als
doorvoerland van bedrijfswinsten, nog aantrekkelijker dan het nu al is? Zo
nee, waarom niet? Bent u bereid het CPB te vragen welke gevolgen de
afschaffing van de dividendbelasting heeft voor de internationale positie van
Nederland als doorvoerland van bedrijfswinsten?
Vraag 11
Hoe beoordeelt u de verwachting van Jacobs met verwijzing naar de studies
van Chetty en Saez dat afschaffing van de dividendbelasting betekent dat
dividenduitkeringen omhooggaan bij bedrijven waarvan de topmanagers veel
aandelen bezitten van het bedrijf?
Vraag 12
Deelt u de conclusie van Jacobs dat de afschaffing van de dividendbelasting
geen effect heeft op het Nederlandse vestigingsklimaat omdat daarvoor naar
gemiddelde belastingdruk op bedrijven moet worden gekeken, die volgens
het CPB ongeveer gelijk blijft als gevolg van het regeerakkoord?
Vraag 13
Deelt u de analyse dat als het kabinet de bedrijfsinvesteringen en de
werkgelegenheid in ons land zou willen verhogen de inzet van 1,4 miljard
euro veel effectiever ingezet zou kunnen worden dan via afschaffing van de
dividendbelasting?
Vraag 14
Is deze conclusie, dat 1,4 miljard euro veel effectiever ingezet zou kunnen
worden, de reden waarom ambtenaren van het Ministerie van Financiën,
zoals bleek uit een memo dat via een Wob-verzoek uit 2015 openbaar werd,
adviseren de dividendbelasting niet af te schaffen?2 3
Vraag 15
Bent u bekend met de analyse van Jacobs, die overeenkomsten heeft met de
eerdere constateringen van ambtenaren op Financiën en het CPB, dat
afschaffing van de dividendbelasting nauwelijks tot geen economische
effecten heeft, dat afschaffing vooral ten gunste komt van buitenlandse
schatkisten, dat het de positie van Nederland als doorvoerland van bedrijfswinsten
stimuleert en dat 1,4 miljard euro beter op een andere wijze besteed
kan worden als het gaat om investeringen en werkgelegenheid? Bent u van
oordeel dat deze analyse nog steeds actueel is? Zo nee, waarom niet? Zo ja,
welke argumenten zijn er dan om toch de dividendbelasting af te schaffen?
Vraag 16
Klopt het dat ambtenaren van het Ministerie van Financiën in het openbaar
geworden memo niet aangaven dat Nederland door afschaffing van de
dividendbelasting aantrekkelijker zou worden voor hoofdkantoren? Klopt het
dat in het rapport «Met hoofdkantoren aan de top», waaraan is meegewerkt
door topambtenaren van Financiën en Economische Zaken, wordt gesteld dat
de afschaffing van de dividendbelasting geen verstandige maatregel is om
Nederland aantrekkelijker te maken voor hoofdkantoren?4 Is deze analyse, dat
de dividendbelasting geen grote rol speelt voor het vestigingsklimaat en dat
er geen directe koppeling is met investeringsbeslissingen van bedrijven, nog
steeds valide? Zo nee, op basis van welke argumenten kan nu wel de
conclusie getrokken worden dat afschaffing van de dividendbelasting
essentieel is voor het vestigingsklimaat in Nederland?
1 https://www.unilever.com/news/Press-releases/2018/building-the-unilever-of-the-future.html
2 https://www.somo.nl/nl/interne-overheidsdocumenten-leggen-belastinglobby-bloot/
3 https://www.somo.nl/nl/afschaffing-dividendbelasting-na-jarenlange-lobby-door-vno-ncw/
4 https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2011/06/17/met-hoofdkantoren-naar-de-top