2018Z01937
Vragen van het lid Snels (GroenLinks) aan de staatssecretaris van Financiën en de minister
voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking over het rapport: Mining taxes:
Rio Tinto’s tax schemes lead to nearly $700 million tax revenue losses for Canada and
Mongolia (ingezonden 6 februari 2018)
1
Heeft u kennisgenomen van het op woensdag 31 januari 2018 door Stichting Onderzoek
Multinationale Ondernemingen (SOMO) uitgebrachte rapport: “MiningTaxes: Rio Tinto’s tax
schemes lead to nearly $700 million tax revenue losses for Canada and Mongolia” 1)?
2
Bent u bekend met de berekening van SOMO dat Turquoise Hill Resources, een
dochteronderneming van mijnbouwgigant Rio Tinto, met behulp van
brievenbusondernemingen in Nederland en Luxemburg 230 miljoen dollar aan Mongoolse
belasting en 470 miljoen dollar aan Canadese belasting heeft ontweken?
3
Bent u bekend met het feit dat Mongolië met dit geld de jaarlijkse investeringen in onderwijs
of gezondheidzorg met bijna 75% had kunnen verhogen?
4
Momenteel onderhandelt Nederland over de totstandkoming van een nieuw belastingverdrag
met Mongolië, kunt u aangeven wie deze onderhandeling heeft geïnitieerd?
5
Bent u op de hoogte van het feit dat Mongolië in 2013 het belastingverdrag met Nederland
heeft opgezegd omdat het verdrag grootschalige belastingontwijking in Mongolië mogelijk
maakte?
6
Bent u op de hoogte van het feit dat Mongolië destijds gewaarschuwd is door het
Internationaal Monetair Fonds (IMF) 2) over de schadelijke gevolgen van het
belastingverdrag met Nederland, een waarschuwing die uiteindelijk heeft geleid tot de
eenzijdige opzegging van het verdrag?
7
Bent u bereid Mongolië, een land dat afhankelijk is van ontwikkelingshulp 3), in het nieuwe
belastingverdrag meer belastingrechten toe te kennen dan in het eerdere verdrag, door onder
andere geen verlaging van de statutaire bronheffingen na te streven, ten gunste van duurzame
groei en ter bevordering van de zelfredzaamheid van Mongolië?
8
Is Nederland bereid in het nieuwe belastingverdrag het United Nations-modelverdrag voor
belastingverdragen als ondergrens te hanteren teneinde te voorkomen dat Mongolië wederom
slachtoffer wordt van belastingontwijking via brievenbusondernemingen gevestigd in
Nederland?
9
Bent u bereid in het verdrag met Mongolië anti-misbruik bepalingen te hanteren die voldoen
aan de OESO Base Erosion and Profit Shifting (BEPS) Actie zes?
10
Bent u op de hoogte van het feit dat de Nederlandse dochteronderneming van Turquoise Hill
Resources, genaamd Oyu Tolgoi Netherlands BV, met behulp van rentebetalingen naar de
Luxemburgse dochteronderneming Movele Sarl, een centrale rol heeft gespeeld in het
ontwijken van ongeveer 470 miljoen dollar aan belasting in Canada, waarbij Movele in
Luxemburg een gemiddeld effectief belastingtarief van 4,19% genoot, de afgelopen vijf jaar?
11
Is de Nederlandse regering voornemens de geplande bronheffing op rentestromen naar landen
met zeer lage belasting ook toe te passen op rentebetalingen naar EU-lidstaten en in het
bijzonder Luxemburg?
12
Heeft u vernomen dat het eigendom van de Oyu Tolgoi mijn in Mongolië indirect in handen is
van de Nederlandse brievenbusmaatschappij Oyu Tolgoi Netherlands BV, een bedrijf dat geen
werknemers in dienst heeft en dat de uiteindelijke eigenaren van het bedrijf, Turquoise Hill
Resources en Rio Tinto, in reactie op het SOMO rapport te kennen geven dat het Nederlandse
bilateraal investeringsverdrag met Mongolië de voornaamste reden was voor deze
structurering?
13
Vindt u het wenselijk dat buitenlandse multinationals, brievenbusondernemingen in
Nederland opzetten enkel om aanspraak te maken op voordelen geboden door Nederlandse
investeringsverdragen?
14
Bent u bereid het verdragsmisbruik krachtiger aan te pakken dan de afgelopen jaren is
gebeurd?
15
Bent u alsnog bereid naar aanleiding van de aangenomen motie Grashoff c.s. (Kamerstukken
II, vergaderjaar 2016-2017, 25087, nr. 139) de opties 1, 2 en 3 uit de brief van vier november
2016 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2016-2017, 25087, nr. 136) over het aanscherpen van de
zogenoemde «substance-eisen» nader uit te werken in beleidsvoorstellen, teneinde het
parlement gedegen te informeren over hoe Nederland zelf belastingontwijking door
brievenbusondernemingen krachtig aan kan pakken?
1) https://www.somo.nl/riotinto-taxschemes-mongolia/
2) https://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2012/cr12306.pdf
3)http://www.oecd.org/dac/stats/documentupload/DAC_List_ODA_Recipients2014to2017_fl
ows_En.pdf