Beantwoording vragen over het bericht dat bewoners in het
aardbevingsgebied problemen ondervinden met hun hypotheek
1
Heeft u kennisgenomen van de berichten naar aanleiding van het rapport
‘Gegijzeld in eigen huis’, waaruit blijkt dat hypotheekbezitters als gevolg van de
aardbevingen in grote problemen komen?1 2
Ja.
2
Hoe oordeelt u over het feit dat vele huiseigenaren geen steun van de bank
ervaren wanneer ze daar aankloppen voor hulp?
Uit het rapport ‘Gegijzeld in eigen huis’ blijkt dat van de respondenten die
problemen rondom hun hypotheek hebben of voorzien, ongeveer 1 op de 5 naar
aanleiding hiervan contact heeft gehad met de hypotheekverstrekker. Minder dan
de helft van deze respondenten gaf aan van hun hypotheekverstrekker begrip voor
hun zorgen te hebben ervaren. Ik vind het van belang dat banken meedenken met
hun klanten over knelpunten rondom hypotheken.
Hiertoe hebben zij bovendien een zorgplicht. Naar aanleiding van het rapport
hebben banken bij monde van de Nederlandse Vereniging van Banken te kennen
gegeven dat zij graag in gesprek gaan met Groningse huiseigenaren die
problemen met hun hypotheek ervaren, en dat de banken willen meedenken over
mogelijkheden om tot een goede oplossing te komen.
3
Erkent u dat deze mensen, die door de aardbevingen te maken hebben met
waardedaling en slechte verkoopbaarheid van hun huizen, buiten hun schuld om in
de financiële problemen komen?
4
Erkent u dat het buitengewoon treurig is dat mensen die al zoveel zorgen hebben
om de aardbevingen ook deze problemen te verduren krijgen?
Antwoord 3 en 4
Groningse huiseigenaren die bij verkoop van hun woning te maken krijgen met de
gevolgen van waardedaling of slechte verkoopbaarheid als gevolg van de
aardbevingenproblematiek kunnen hierdoor in de financiële problemen komen.
Zoals ook blijkt uit het rapport ‘Gegijzeld in eigen huis’, is in het geval van
financiële problemen vaak sprake van een samenloop van de gevolgen van
waardedaling en persoonlijke omstandigheden. Dit levert in veel gevallen stress en
onzekerheid op. Het kabinet wil de oorzaken hiervan zoveel mogelijk wegnemen
en wil dat de gaswinning uit het Groningenveld nog deze regeringsperiode zo veel
mogelijk verder omlaag wordt gebracht. Daarnaast is de inzet de
schadeafhandeling snel op gang te brengen op basis van het nieuwe
publiekrechtelijke schadeprotocol en vindt intensief overleg plaats met de regio
om te komen tot structurele oplossingen voor de schadeafhandeling, de
versterking van woningen en het toekomstperspectief van de regio.
5
Bent u bereid tot een volledig onderzoek naar deze problematiek, om een beeld te
krijgen van de omvang van de groep huiseigenaren in het aardbevingsgebied die
te maken hebben met waardedaling en onverkoopbaarheid?
6
Bent u bereid een goede regeling te treffen voor deze specifieke groep
huiseigenaren? Zo ja, op welke termijn kunt u de gedupeerden en de Kamer
hierover informeren? Zo nee, hoe gaat u dan zorgen dat deze mensen het hoofd
boven water houden?
Antwoord 5 en 6
Zorgen over waardedaling en onverkoopbaarheid kunnen een grote impact hebben
op het welzijn van bewoners. Effecten van de aardbevingenproblematiek op de
woningmarkt in het gebied hebben dan ook de aandacht van het kabinet.
Op verzoek van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) doet het CBS
onderzoek naar de ontwikkeling van de verkoopbaarheid en de verkoopprijzen van
woningen rondom het Groningenveld en rapporteert het hier elk half jaar over. Uit
het meest recente CBS-rapport (bijlage bij Kamerstuk 33529, nr. 389) blijkt dat,
hoewel de woningmarkt in Groningen net als in de rest van Nederland aantrekt,
deze zich in gebieden met gemiddeld tot veel schade minder goed ontwikkelt dan
in de onderzochte referentiegebieden. De mate waarin sprake is van waardedaling
in het aardbevingsgebied verschilt dus lokaal en daarbij ook individueel, mede
afhankelijk van het soort woning en of deze zich in een krimpgebied bevindt.
Daarnaast is de aard van de problematiek waar huiseigenaren in het gebied mee
te maken kunnen krijgen divers, zoals ook blijkt uit het rapport ‘Gegijzeld in eigen
huis’.
Om huiseigenaren te ondersteunen zijn er verschillende regelingen. Bewoners die
geconfronteerd worden met onverkoopbaarheid van hun huis als gevolg van de
aardbevingen kunnen zich aanmelden voor het Koopinstrument. Bij de aankoop
van woningen wordt hierin voorrang gegeven aan bewoners met knelpunten door
medische of partner-gerelateerde omstandigheden, gezinsuitbreiding of werk
elders. Voor huiseigenaren die bij verkoop van hun woning te maken hebben met
gevolgen van waardedaling door het aardbevingsrisico in het gebied bestaat er
daarnaast de Waarderegeling van NAM. Bewoners die in ernstige problemen
komen door bijvoorbeeld een hypotheekrestschuld bij verkoop, kunnen mogelijk
terecht bij de Commissie Bijzondere Situaties.
De vraag hoe in de toekomst moet worden omgegaan met schade die is toe te
schrijven aan waardedaling van woningen in het aardbevingsgebied is onderdeel
van de gesprekken die ik met de regio voer. De recente rechterlijke uitspraak dat
waardevermindering als gevolg van het aardbevingsrisico ook als er geen sprake is
van fysieke schade of verkoop van de woning vergoed dient te worden, wordt hier
vanzelfsprekend bij betrokken.
1
http://www.gezinsbode.nl/nieuws/78176/presentatie-rapport-gegijzeld-in-eigen-huis/
2
https://www.rtvnoord.nl/nieuws/190374/Honderden-problemen-met-hypotheek-in-bevingsgebied-update