Antwoorden van de minister van Justitie en Veiligheid op de vragen van
de leden Den Boer en Verhoeven (beiden D66) aan de minister van
Justitie en Veiligheid over het bericht ‘Flixbus wil met camera’s
drugssmokkel bestrijden’ (ingezonden 1 februari 2018, nr. 2018Z01646)
Vraag 1
Kent u het bericht ‘Flixbus wil met camera’s drugssmokkel bestrijden’?
Ja.
Vraag 2
Hoe duidt u het feit dat Flixbus overgaat tot het invoeren van
cameratoezicht in de bagageruimte, niet zozeer door het risico op
drugssmokkel zelf maar door de gevolgen van politiecontroles?
Vraag 3
Op welke wettelijke grond vinden dergelijke politiecontroles op
passagiers en hun bagage in de bussen plaats? Is hier sprake van
stelselmatige controle? Waarom wel of waarom niet?
Antwoord vragen 2 en 3
Naar aanleiding van het artikel is er contact geweest tussen de politie en de
directie van FlixBus Benelux. De signalen uit het artikel over vertraging die de
bussen zouden oplopen door politiecontroles blijken betrekking te hebben op de
situatie in Duitsland en zijn niet van toepassing op de Nederlandse situatie. Ook is
de samenwerking tussen de Nederlandse Politie, KMar en private bedrijven als
Flixbus goed te noemen.
In Nederland zijn er vanaf 2014 in totaal 94 acties gehouden die alle in relatie
staan tot internationaal busvervoer. Op dit moment wordt gewerkt met
politiemedewerkers in burgerkleding die op de opstapplaatsen afwijkend gedrag
signaleren en op basis hiervan een controle starten op de reizigers die afwijkend
gedrag vertonen. Hiermee is de overlast beperkt en wordt een bus waar geen
extra indicatie op is niet gecontroleerd.
Vraag 4
In hoeverre acht u dergelijke politiecontroles in overeenstemming met
het vrij verkeer van personen binnen de Europese Unie (EU) en het
Schengenverdrag?
Vraag 5
Is het waar dat gedurende politiecontroles op buslijnen van Flixbus
slechts 0,17% van de passagiers verdacht wordt van een misdrijf? Zo ja,
in hoeverre acht u de politiecontroles effectief en doeltreffend? Zo nee,
wat zijn de werkelijke resultaten van de controles?
Vraag 6
Deelt u de mening dat dergelijke controle op bagage in de praktijk een
verkapte vorm van binnengrenscontroles is? Waarom wel of waarom
niet? Welke afspraken zijn hier door Nederland met andere lidstaten,
specifiek met onze buurlanden Duitsland en België, gemaakt?
Antwoord vragen 4, 5 en 6
Politie en Koninklijke Marechaussee voeren geen grenscontroles uit bij het verkeer
aan de binnengrenzen met gemeenschappelijke Schengenlanden.
Samen met de Belgische politie zijn onder het Benelux verdrag controles
uitgevoerd op internationaal busvervoer. Daarnaast wordt kennis en ervaring
gedeeld. De samenwerking met Duitsland krijgt inmiddels vorm. Binnenkort zal
daartoe in aanwezigheid van onder meer de Europese directie van Flixbus
samenwerkingsafspraken worden gemaakt tussen de Duitse en Nederlandse
politie.
Nederland verkent de mogelijkheid om implementatie van de PNR-richtlijn naar
andere vervoersmodaliteiten uit te breiden, zoals internationale
hogesnelheidstreinen en internationaal busverkeer. Nederland verricht samen met
Frankrijk, België en het Verenigd Koninkrijk binnen de HST-Taskforce een
gezamenlijk impactanalyse voor het gebruik van passagiersgegevens van
internationale hogesnelheidstreinen (Thalys en Eurostar). Het gaat om een
verkennend onderzoek waarin de impact op de HST-sector (High Speed Train)
wordt onderzocht, zodat met de invoering van de maatregelen de vervoerder en
de reiziger zoveel mogelijk ontzien worden. Deze Taskforce is in eerste instantie
gericht op hogesnelheidstreinen. In het verlengde hiervan wordt informeel ook
gesproken over de mogelijkheid voor het gebruik van passagiersinformatie van
internationaal busverkeer. Hiervoor zijn verkennende gesprekken gevoerd met
Flixbus. Het gebruik van passagiersinformatie, waaronder PNR, belemmert het vrij
verkeer niet. Er zullen geen grenscontroles mee worden uitgevoerd.
Vraag 7
Kunt u toelichten op welke schaal politie en/of Koninklijke Marechaussee
wordt ingezet om dergelijke controles van buspassagiers en hun bagage
uit te voeren?
Zie antwoord op de vragen 2 en 3.
Vraag 8
Kunt u toelichten op welke juridische gronden Flixbus opereert met
dergelijk cameratoezicht? Wat zijn de voorschriften voor wat betreft
reikwijdte, bewaartermijn en opslag van de camerabeelden?
Het gaat hier niet om politietoezicht, maar om cameratoezicht door Flixbus ter
bescherming van privé-eigendommen van de vervoerder en de reizigers. De
overheid heeft hier geen rol in. De directie van Flixbus dient zich bij de toepassing
van dit cameratoezicht te houden aan het regime van de Wet bescherming
persoonsgegevens.
Vraag 9
Hoe duidt u de verscherpte incheckprocedure voor reizigers van Flixbus?
In hoeverre acht u deze procedure in overeenstemming met het vrij
verkeer van personen binnen de EU en het Schengenverdrag?
De verscherpte incheckprocedure is onderdeel van een pilot in Duitsland, de
Nederlandse Politie is daarbij niet betrokken.
Vraag 10
Heeft u zicht op de aard en omvang van drugssmokkel van en naar
Nederland via grensoverschrijdend bus vervoer? Zo ja, kunt u cijfers
hieromtrent aan de Kamer doen toekomen? Zo nee, bent u bereid dit te
onderzoeken?
Ik heb hierover geen gegevens.