Antwoord op vragen van de leden Beckerman en Kooiman over het bericht dat de aardbevingen in Groningen de gezondheid van Groningers aantasten
Vragen van de leden Beckerman en Kooiman (beiden SP) aan de Ministers
van Economische Zaken en Klimaat en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
over het bericht dat de aardbevingen in Groningen de gezondheid van
Groningers aantasten (ingezonden 31 januari 2018).
Antwoord van Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen
15 februari 2018).
Ook heeft het lid Wassenberg (Partij voor de Dieren) verzocht om een brief
over het bericht dat stress in het aardbevingsgebied van Groningen tot meer
sterfgevallen leidt (Nos.nl, 31 januari 2018). Zoals aangegeven in de
beantwoording van de vragen van de SP, vindt het kabinet dit een
verontrustend signaal. Het wegnemen van de oorzaken van de stress en
onzekerheid heeft de hoogste prioriteit. In het belang van de veiligheid van de
Groningers wil het kabinet dat de gaswinning uit het Groningen-veld nog deze
regeringsperiode zo veel mogelijk verder omlaag wordt gebracht. Daarnaast
moet de schadeafhandeling zo snel mogelijk worden vlot getrokken.
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het artikel «Aardbevingen tasten gezondheid
Groningers aan», waarin artsen hun zorgen uiten over de gevolgen van de
aardbevingen op de gezondheid van de Groningers?1
Ja.
Vraag 2
Hoe oordeelt u over de uitspraak van bestuursvoorzitter van het Universitair
Medisch Centrum Groningen (UMCG), die stelt dat «fysiek en geestelijk lijden
is vastgesteld en wordt waargenomen»?
Er zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd naar de gevolgen van de
aardbevingen voor de inwoners van Groningen. Uit deze onderzoeken komt
het beeld naar voren dat aardbevingen ingrijpende gebeurtenissen zijn die
ook negatieve gevolgen kunnen hebben voor het welbevinden en de
gezondheid van de inwoners in de regio. Dit moet zoveel als mogelijk
voorkomen worden.
Vraag 3
Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat 50 tot 60% van de inwoners
zich onveilig voelt en dat bij een aanzienlijk deel van de bevolking in
Groningen «een PTSS-achtig beeld» is te zien?
Ja.
Vraag 4, 5
Erkent u de verantwoordelijkheid van de Nederlandse staat voor dit fysiek en
geestelijk lijden? Kunt u uw antwoord toelichten?
Deelt u de mening dat waar als gevolg van handelen door de Nederlandse
staat gezondheidsproblemen ontstaan, de oorzaak dan ook zo snel mogelijk
door de staat weggenomen dient te worden? Kunt u uw antwoord toelichten?
Het wegnemen van de oorzaken van de stress en onzekerheid heeft de
hoogste prioriteit. In het belang van de veiligheid van de Groningers wil het
kabinet dat de gaswinning uit het Groningen-veld nog deze regeringsperiode
zo veel mogelijk verder omlaag wordt gebracht. Op dit moment worden alle
mogelijkheden voor volumebeperkingen in kaart gebracht. Op basis van die
inventarisatie zal het kabinet eind dit kwartaal aangeven hoe zij gevolg geeft
aan het advies van het Staatstoezicht op de mijnen om de gasproductie uit
het Groningen-veld zo snel als mogelijk terug te brengen tot maximaal 12
miljard Nm3 per jaar.
Daarnaast heeft de Minister van EZK overeenstemming bereikt met provinciale
en gemeentelijke bestuurders in Groningen over een nieuwe manier van
afhandelen van schade als gevolg van gaswinning uit het Groningenveld. Met
dit nieuwe schadeprotocol wordt de schadeafhandeling publiekrechtelijk
georganiseerd. Dit betekent dat bewoners geen zaken meer hoeven te doen
met NAM. In het schadeprotocol is opgenomen dat alle bewoners die dat
wensen een eigen zaakwaarnemer krijgen om hen te ondersteunen bij de
schadeafhandeling. Ook bij de uitvoering van de versterkingsoperatie door de
NCG wordt voor problematiek die men «achter de voordeur» tegenkomt
gerichte sociaal-maatschappelijke hulp gezocht. Daarnaast heeft de Minister
van VWS het RIVM gevraagd om samen met de GGD een «plan van aanpak
gezondheidsgevolgen» op te stellen waarin de gevolgen van de aardbevingen
voor het welbevinden- en de gezondheid van mensen centraal staan. Dit plan
wordt uiterlijk eind april opgeleverd.
Vraag 6, 7
Wat gaat u doen aan de door aardbevingen veroorzaakte stress? Wanneer
komt u met een afbouwplan voor de gaswinning in Groningen?
Komt u met een actieplan om de gezondheidsproblemen aan te pakken? Zo
ja, op welke termijn? Zo nee, waarom niet?
Zie het antwoord op vraag 5. Mensen gaan op verschillende manieren om
met onzekerheid en stress. Dit betekent ook dat ze verschillende vormen van
informatie en hulp zoeken. Het is belangrijk dat mensen de informatie, hulp
en zorg krijgen die bij hen past. Mensen die kampen met stress of andere
gezondheidsklachten als gevolg van de aardbevingen kunnen via de huisarts
passende zorg krijgen. Daarnaast heeft de NCG de GGD gevraagd een «plan
van aanpak gezondheidsgevolgen» op te stellen waarin de gevolgen van de
aardbevingen voor het welbevinden- en de gezondheid van mensen centraal
staan. De Minister van VWS heeft het RIVM gevraagd de GGD en andere
organisaties die zijn gericht op gezondheidsbevordering hierbij te ondersteunen.
Dit plan wordt uiterlijk eind april opgeleverd. Het plan moet onder meer
zorgen voor een meer samenhangend hulpaanbod door de verschillende
betrokken organisaties in de regio.
In het regeerakkoord financiering van een regiofonds afgesproken om te
investeren in de leefbaarheid en het toekomstperspectief van de regio.
Aanvullende ondersteuning voor mensen die psychische klachten hebben
door de aardbevingsproblematiek maakt hier deel uit van uit.