Beantwoording Kamervragen van de leden Van Dijk en
Laçin (SP) over het afsluiten van gas, water en licht
Vraag 1
Klopt het dat mensen die hun energierekening niet op tijd betalen vanaf volgend
jaar minder snel worden afgesloten van gas en licht, omdat energieleveranciers de
wanbetalers eerst moeten aanmelden bij de schuldhulpverlening? 1
Ja.
Vraag 2
Hoe is de verplichting voor energieleveranciers om wanbetalers eerst aan te
melden bij de gemeentelijke schuldhulpverlening precies vormgegeven en op
welke manier wordt hierbij voorkomen dat mensen afgesloten worden van gas en
licht?
De regels voor het afsluiten van elektriciteit, gas en warmte zijn vastgelegd in de
Regeling afsluitbeleid voor kleinverbruikers van elektriciteit en gas en in de
Warmteregeling. Deze regelingen kennen een zorgvuldige incassoprocedure die is
gericht op het zoveel mogelijk voorkomen van ongewenste afsluiting van
huishoudens en het voorkomen van het oplopen van betalingsachterstanden.
In het algemeen is geregeld dat mensen altijd eerst tenminste één
betalingsherinnering krijgen waarin zij worden geïnformeerd over het afsluitbeleid
en de mogelijkheid van schuldhulpverlening. Ingeval van niet tijdig betalen door
een kleinverbruiker moet de energieleverancier - indien geen contact wordt
verkregen met de kleinverbruiker - in de wintermaanden (oktober tot en met
maart) de gegevens (contactgegevens en hoogte van de schuld) van deze
kleinverbruiker doorgeven aan een instantie voor schuldhulpverlening. De minister
van Economische Zaken en Klimaat is voornemens om deze plicht ook in de
zomermaanden te laten gelden. De internetconsultatie hierover is recent afgerond.
Dit op verzoek van de energiesector, de vereniging voor schuldhulpverlening en
sociaal bankieren (NVVK), Divosa en een aantal gemeenten waaronder Rotterdam,
Amsterdam, Utrecht en Den Haag (de G4).
De uitbreiding van de verplichting voor de energieleverancier om gegevens door te
geven aan een instantie voor schuldhulpverlening draagt eraan bij dat
kleinverbruikers met betalingsproblemen eerder in beeld komen bij
schuldhulpverlenende instanties. Indien een traject van schuldhulpverlening wordt
opgestart, mag in de wintermaanden niet worden afgesloten. In aanvulling op de
geldende regelingen hebben Energie Nederland en de NVVK een convenant
afgesloten, waarin onder andere is afgesproken dat huishoudens jaarrond niet
worden afgesloten wegens wanbetaling, in geval van (een aanvraag om)
schuldhulp.
Vraag 3
Is water volgens u ook een eerste levensbehoefte?
Ja.
Vraag 4
Onderkent u dat de gezondheid van de klant bij de afsluiting van water ook in
gevaar kan komen?
Afsluiting van drinkwater is ingrijpend is en kan voor sommige consumenten
(kleinverbruikers) leiden tot ernstige gezondheidsrisico’s. Artikel 6 van de Regeling
afsluitbeleid voor kleinverbruikers van drinkwater (afsluitregeling) stelt daarom dat
indien kwetsbare consumenten een verklaring van een arts - niet zijnde de
behandeld arts van de betrokkene - kunnen overleggen waaruit blijkt dat ernstige
gezondheidsrisico’s ontstaan door het afsluiten van drinkwater, het drinkwater niet
wordt afgesloten.
Vraag 5
Bent u bereid eenzelfde soort regeling op te stellen om het afsluiten van water bij
particulieren door waterbedrijven te voorkomen en hierin de verplichting op te
nemen dat mensen met betalingsproblemen eerst bij de schuldhulpverlening
worden aangemeld?
Ja, ik ben bereid eenzelfde soort regeling op te stellen. Momenteel is overleg
gaande met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de Vereniging van
waterbedrijven in Nederland (Vewin) om de afsluitregeling zodanig aan te passen
dat drinkwaterbedrijven verplicht worden de klantgegevens en hoogte van de
schuld van huishoudens met betalingsproblemen aan te melden bij de gemeente
c.q. de schuldhulpverlenende instantie. Dit is op dit moment niet verplicht, maar
een bevoegdheid van het drinkwaterbedrijf. Van die bevoegdheid wordt in
sommige gevallen ook al gebruik gemaakt.
Met de voorgenomen aanpassing van de afsluitregeling wordt eraan bijgedragen
dat kleinverbruikers met betalingsproblemen eerder in beeld komen bij
schuldhulpverlenende instanties. Als vervolgens een schuldhulpverleningstraject
wordt ingezet, wordt de levering van drinkwater niet stopgezet. Dit hebben de
Vewin en de NVVK in een convenant uit 2014 met elkaar afgesproken. Omdat de
schuldhulp eerder op gang komt, is de verwachting dat afsluiting van drinkwater
minder vaak zal plaatsvinden.
1 Website Algemeen Dagblad, 23 november 2017 (https://www.ad.nl/politiek/wanbetalers-staan-nietlanger-in-de-kou~a5794358/)