Antwoorden van de Minister van Buitenlandse Zaken en de Minister voor
Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking op vragen van de
leden Ten Broeke (VVD), Van der Staaij (SGP) en Voordewind
(ChristenUnie) over de steun aan het Human Rights and International
Humanitarian Law Secretariat en de samenwerking met de Women’s
Affairs Technical Committee.
Vraag 1
Bent u bekend met de antwoorden van uw ambtsvoorgangers op Kamervragen
over het stopzetten van de financiering aan de Women’s Affairs Technical
Committee (WATC)?1
Ja.
Vraag 2
Kunt u bevestigen dat het kabinet, nadat een jeugdcentrum werd vernoemd naar
een terroriste, destijds heeft besloten de samenwerking met de WATC direct stop
te zetten, zoals gemeld in de brief van het Ministerie van Buitenlandse Zaken aan
NGO Monitor d.d. 30 juni 2017?2
Vraag 3
Kunt u verhelderen of de samenwerking destijds is opgeschort of (permanent)
beëindigd?
Antwoord op vragen 2 en 3
Nadat Nederland en andere donoren kennisnamen van de kwestie zijn de volgende
stappen genomen. Op 13 juni zijn donoren het gesprek aangegaan met de
Women’s Affairs Technical Committee (WATC), waarbij donoren WATC de wacht
hebben aangezegd, duidelijk hebben gemaakt wat zij van WATC verwachtten en
welke consequenties er aan de houding van WATC verbonden zouden kunnen
worden. De tijd tussen dat gesprek en definitieve opzegging is door de donoren
gebruikt om WATC ertoe aan te zetten afstand te nemen van het jeugdcentrum
omdat vernoeming naar Dalal Mughrabi verheerlijking van geweld is. Hoewel WATC
geen rol heeft gespeeld bij de keuze van de naam, weigerde de organisatie zich
hiervan te distantiëren omdat dit volgens WATC onder vrijheid van meningsuiting
valt. Het kabinet acht het verheerlijken van geweld simpelweg onacceptabel en
verwacht van al zijn partners dat zij zich hier verre van houden. Omdat er geen
oplossing gevonden kon worden, besloten de gezamenlijke donoren vervolgens de
samenwerking definitief te beëindigen. WATC is op 4 oktober van dit besluit
geïnformeerd, per brief en in een gesprek, waarmee de samenwerking ten einde
kwam.
Vraag 4
Staat u nog steeds achter het besluit om de samenwerking met de WATC op te
schorten dan wel te beëindigen?
Ja.
Vraag 5
Waarom maakt de website van het Human Rights and International Humanitarian
Law Secretariat geen melding van het opschorten of beëindigen van de
samenwerking met de WATC?3
Vindt u het niet vreemd dat het kabinet de Kamer
laat weten het verheerlijken van geweld “simpelweg onacceptabel” te vinden,
maar dat op de website van het Human Rights and International Humanitarian Law
Secretariat intussen wordt gedaan alsof er niets aan de hand is door het werk van
de WATC te prijzen?
Op de website van het Human Rights and International Humanitarian Law
Secretariat staan alle organisaties vermeld waarmee is samengewerkt en met welk
doel. WATC staat hier ook op, vanwege de samenwerking tot het moment van
beëindiging van de relatie. WATC heeft met de Nederlandse financiering veel
nuttig werk verzet voor de bevordering van rechten van vrouwen, onder andere
middels de opstelling – samen met andere organisaties – van een
schaduwrapportage in het kader van de eerste rapportage van de Palestijnse
Autoriteit aan het VN-Comité inzake de uitbanning van alle vormen van
discriminatie van vrouwen. Het conflict over de naamkwestie van het
jeugdcentrum doet daar niets aan af. Naar aanleiding van de beëindiging van de
samenwerking met WATC is het op de website vermelde bedrag naar beneden
bijgesteld, omdat de werkelijke bijdrage ook lager werd dan deze geweest zou zijn
bij een samenwerking tot het einde van 2017, zoals oorspronkelijk voorzien.
Vraag 6
Op welke datum heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken het Human Rights
and International Humanitarian Law Secretariat dan wel de WATC geïnformeerd
over het opschorten of beëindigen van de samenwerking?
De donoren van het Human Rights and International Humanitarian Law Secretariat
hebben de definitieve beëindiging officieel op 4 oktober jl. aan WATC kenbaar
gemaakt. Het Human Rights and International Humanitarian Law Secretariat was,
als uitvoerende organisatie voor de donoren, vanaf het begin af aan op de hoogte
van de visie van de donoren.
Vraag 7
Op welke datum heeft de laatste transactie van het Human Rights and
International Humanitarian Law Secretariat in de richting van de WATC
plaatsgevonden?
Vraag 8
Klopt het dat het Human Rights and International Humanitarian Law Secretariat op
24 mei 2017 nog 1,13 miljoen euro van het kabinet heeft ontvangen?4
Heeft de
WATC na afloop van die transactie nog geld gekregen van het Human Rights and
International Humanitarian Law Secretariat? Zo ja, is het dan terecht om te stellen
dat het stopzetten van de samenwerking niet heeft geleid tot het niet langer
uitkeren van in het verleden toegezegde subsidies? Zo nee, waarom staat de WATC
dan nog altijd op de website van het Human Rights and International Humanitarian
Law Secretariat vermeld als subsidie-ontvanger (met bovendien een gestegen
subsidie ten opzichte van voorgaande jaren)?
Antwoord op vragen 7 en 8
Nederland heeft op 17 mei 2017 een betaling van €1.134.000 aan het Human
Rights and International Humanitarian Law Secretariat gedaan conform de
contractuele verplichtingen en ten gunste van de (destijds) 24 gesteunde
mensenrechtenorganisaties. De laatste betaling vanuit het Human Rights and
International Humanitarian Law Secretariat aan WATC heeft op 10 mei 2017
plaatsgevonden. Na het gesprek van 13 juni jl. tussen de donoren en WATC is er
geen geld meer richting de organisatie gegaan. De website geeft de uitgekeerde
middelen weer voor de periode tot de definitieve beëindiging van de
samenwerking met deze organisatie.
Vraag 9
Bent u van mening dat de activiteiten van het in Ramallah gevestigde Human
Rights and International Humanitarian Law Secretariat stroken met kabinetsbeleid,
in die zin dat kabinetsbeleid inzake de Israëlisch-Palestijnse kwestie niet in de weg
wordt gezeten? Zo ja, hoe beoordeelt u dan de trotse vermelding in het jaarverslag
2016 dat de door deze organisatie gesteunde NGO’s erin zijn geslaagd
internationale organisaties onder druk te zetten om Israël te straffen, en dat deze
pogingen er zelfs toe hebben geleid dat in het Verenigd Koninkrijk een
arrestatiebevel werd uitgevaardigd tegen voormalig minister van Buitenlandse
Zaken Tzipi Livni?5
Deelt u, bij het lezen van dat jaarverslag, de zorg dat zulke
initiatieven het conflict eerder bestendigen dan dat wordt bijgedragen aan de
oplossing ervan?
Het internationaal recht vormt het kader voor EU en Nederlands buitenlandse
beleid, zoals wordt benadrukt in verschillende EU-Raadsconclusies. Nederland en
de EU spreken Israël en de Palestijnse Autoriteit consequent aan op hun
verantwoordelijkheden ten aanzien van naleving van het internationaal recht,
waaronder het humanitair oorlogsrecht en de mensenrechten. De ondersteuning
van Israëlische en Palestijnse mensenrechtenorganisaties via het Human Rights
and International Humanitarian Law Secretariat past bij deze inzet.
Deze organisaties komen op voor de rechten van Palestijnse burgers en stellen
vermeende schendingen door zowel Israëlische als Palestijnse autoriteiten aan de
orde. Het onder de aandacht brengen van vermeende schendingen bij
internationale organisaties is daarbij een legitiem en gebruikelijk middel, dat door
mensenrechtenorganisaties in vele landen onder allerlei omstandigheden wordt
gehanteerd.
Vraag 10
Welke afspraken heeft het kabinet gemaakt met het Human Rights and
International Humanitarian Law Secretariat inzake toekomstige financiering vanuit
Nederland?
De steun aan Palestijnse en Israëlische mensenrechtenorganisaties door
Nederland en de andere partners via het Human Rights and International
Humanitarian Law Secretariat loopt op het einde van dit jaar af. Zoals aangegeven
tijdens de Begrotingsbehandeling Buitenlandse Zaken 2018, d.d. 23 en 24
november, zal het kabinet Israëlische en Palestijnse mensenrechtenorganisaties
blijven steunen. Het kabinet onderzoekt verschillende opties hiervoor.
1 Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2017-2018, nr. 115
2 Kenmerk minbuza-2017.827582
3 http://www.rightsecretariat.ps/our-work/grantees/core-funding
4 https://www.openaid.nl/projects/NL-1-PPR-25731/?tab=transactions
5 http://www.rightsecretariat.ps/files/SECRETARIAT_ANNUAL_REPORT_2016.pdf; Zie
ook de berichtgeving in The Times of Israel op 25 november 2017:
https://www.timesofisrael.com/europe-funded-group-boasts-to-donors-aboutobtaining-arrest-warrant-for-livni/