Antwoorden van de Minister van Buitenlandse Zaken op vragen van
Van Helvert, Ten Broeke, De Roon en Van der
Staaij (CDA, VVD, PVV en SGP) over de omstandigheden in NoordKoreaanse
politieke gevangenissen.
Vraag 1
Kent u het bericht 'North Korea’s prisons are as bad as Nazi camps, says judge who
survived Auschwitz'? 1)
Ja.
Vraag 2
Klopt het dat er ongeveer 130.000 Noord-Koreanen zonder enige vorm van proces
worden vastgehouden in politieke gevangenissen en dat de omstandigheden daar
minstens zo verschrikkelijk zijn als in Auschwitz?
Ondanks een gebrek aan toegang voor onafhankelijke waarnemers, zijn de
rapporten van de VN-onderzoekscommissie naar mensenrechten in Noord-Korea
een gezaghebbende bron van informatie over aantallen gedetineerden en
detentieomstandigheden in het land. Het kabinet hecht zeer aan de informatie en
het deskundige oordeel uit deze rapporten.
Vraag 3
Hoe beoordeelt u de berichten dat het Noord-Koreaanse regime zich in tenminste
vier grote politieke gevangenissen schuldig maakt aan tien van de elf misdaden
tegen de menselijkheid, zoals die in 1998 zijn vastgesteld in het Statuut van Rome
inzake het Internationaal Strafhof?
Deze berichten, die grotendeels zijn gebaseerd op de bevindingen van de VNonderzoekscommissie,
zijn gruwelijk en onderstrepen eens temeer het belang van
VN-instellingen bij het tegengaan van straffeloosheid en het ter verantwoording
roepen van personen die zich schuldig zouden hebben gemaakt aan misdaden
tegen de menselijkheid.
Vraag 4
Bent u bereid de stalinistische praktijken in Noord-Koreaanse politieke
gevangenissen te adresseren in VN-verband en hoog op de agenda te zetten als
Nederland volgend jaar lid is van de VN-Veiligheidsraad? Zo nee, waarom niet?
Nederland stelt de mensenrechtensituatie in Noord-Korea, inclusief misstanden in
(politieke) gevangenissen, mede in EU-verband regelmatig aan de orde door
middel van verklaringen en resoluties in de Mensenrechtenraad en in de Derde
Commissie van de Algemene Vergadering van de VN, waarbij ook de VNVeiligheidsraad
wordt aangespoord maatregelen te treffen. Als het aan Nederland
ligt, vindt er dit jaar bovendien wederom een zeer stevig debat plaats in de VNVeiligheidsraad
over de mensenrechtensituatie in Noord-Korea.
Vraag 5
Deelt u de mening van Thomas Buergenthal en twee andere vooraanstaande
juristen dat Kim Jong-un c.s. voor het Internationaal Strafhof gedaagd moet
worden om zich te verantwoorden voor de misdaden tegen de menselijkheid die
zijn regime begaat, iets waarvoor VN-rapporteur Michael Kirby in 2014 ook al
pleitte? Zo nee, waarom niet?
Ik deel de mening dat de VN-Veiligheidsraad op basis van de conclusies en
aanbevelingen van de VN-onderzoekscommissie passende maatregelen zou
moeten treffen, waarbij ook de mogelijkheid om de situatie in Noord-Korea naar
het Internationaal Strafhof te verwijzen zou moeten worden overwogen. Nederland
is een van de landen die de VN-Veiligheidsraad hier sinds 2014 toe oproept en zal
dit tijdens het lidmaatschap van de VN-Veiligheidsraad blijven doen. Maar voor een
dergelijk besluit is instemming van de vijf Permanente Leden van de VNVeiligheidsraad
vereist. Het kabinet ondersteunt ieder initiatief dat het mogelijk
maakt de schuldigen verantwoordelijk te houden voor hun misdaden, zoals het
onderzoek van de International Bar Association.
Vraag 6
Welke andere manieren ziet u om de grove mensenrechtenschendingen in NoordKorea
niet onbestraft te laten?
Nederland is voorstander van het versterken van de rol die het kantoor van de
Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN in Seoel vervult op het
gebied van informatiegaring die het mogelijk maakt schuldigen verantwoordelijk te
houden voor hun misdaden.
Vraag 7
Bent u ermee bekend dat Noord-Korea al jarenlang bovenaan de Ranglijst
Christenvervolging van Open Doors staat en dat ruim 50.000 Noord-Koreaanse
christenen momenteel in strafkampen zitten?
Ik ben bekend met deze zeer ernstige berichten, en ook met het feit dat de
vervolging van christenen een van de mensenrechtenschendingen in Noord-Korea
is die door de VN-onderzoekscommissie in haar rapport wordt benoemd.
Vraag 8
Bent u bereid in het bijzonder op te komen voor de benarde positie van christenen
in Noord-Korea? Zo ja, hoe gaat u dat doen? Zo nee, waarom niet?
Nederland komt op voor de mensenrechten van alle Noord-Koreanen, waaronder
het recht op vrijheid van religie en levensovertuiging. Bijzondere aandacht gaat
daarbij uit naar kwetsbare groepen die een verhoogd risico lopen op vervolging,
zoals Noord-Koreaanse christenen. Gezien de zeer beperkte mogelijkheden om in
Noord-Korea projecten te ontplooien, ligt daarbij de nadruk op het documenteren
van misstanden met als doel de schuldigen te zijner tijd verantwoordelijk te
kunnen houden voor hun misdaden. Hiertoe worden onder andere projecten
gefinancierd vanuit het Mensenrechtenfonds in Zuid-Korea.
1) Washingtonpost.com, 11 december 2017