Antwoorden op Kamervragen van het Kamerlid Diertens (D66) over het onderzoek
“Geweld tegen hulpverleners in de psychiatrie”.
(2017Z15414)
1
Bent u bekend met het onderzoek “Geweld tegen hulpverleners in de psychiatrie”?
1)
Ja.
2
Deelt u de mening dat hulpverleners, juist binnen de psychiatrie, in staat moeten
zijn om hun werk op een veilige manier uit moeten kunnen voeren?
Medewerkers in de zorg vervullen een publieke taak. Ik ben met u van mening dat
hulpverleners binnen de psychiatrie in staat moeten zijn om hun werk op een
veilige manier te kunnen uitvoeren.
Als gevolg van hun ziekte kunnen er momenten zijn waarop mensen waaraan zorg
wordt verleend niet zichzelf zijn en afwijkend of agressief gedrag kunnen vertonen.
Hulpverleners worden getraind om met afwijkend gedrag om te gaan. Ggzorganisaties
werken dagelijks aan een veilig leef- en organisatieklimaat voor
patiënten en medewerkers.
3
Bent u bereid om in overleg met de instellingen en professionals te treden en te
kijken of de afspraken en convenanten, zoals het onderzoek uitwijst, te weinig
houvast bieden als het gaat om het bieden van duidelijkheid omtrent het doen van
aangifte? Zo ja, wanneer kunt u de Kamer hierover informeren? Zo nee, waarom
niet?
GGZ Nederland heeft, naar aanleiding van het verschijnen van het rapport, het
initiatief genomen in overleg te treden met de politie en het OM. Met elkaar gaan
zij aan de slag met de aanbevelingen uit het rapport. Dit vind ik een goed initiatief.
4
Bent u daarnaast bereid om met de sector in overleg te treden om de regels
omtrent het medisch beroepsgeheim, in samenhang met de mogelijkheden van
aangifte doen, te bestuderen? Bent u bereid om te kijken hoe de hulpverlener hier
beter over geïnformeerd kan worden, met respect voor het medisch
beroepsgeheim?
Voor medewerkers in de ggz is bij het arbeidsmarktfonds van de ggz (O&O fonds
ggz) een handreiking ‘sociale veiligheid in de ggz, aangifte doen bij agressie en/of
geweldsincidenten’ beschikbaar. Daarin is een apart hoofdstuk opgenomen over
de relatie tussen aangifte doen en het medisch beroepsgeheim. Als het gaat om
het medisch beroepsgeheim dan staat er niets in de weg om aangifte te doen en
basisgegevens te verstrekken zodat de politie verder kan met de afhandeling. De
handreiking is echter onvoldoende bekend zoals ook blijkt uit het feit dat GGZ
Nederland meerdere malen per jaar vragen ontvangt of een hulpverlener aangifte
mag doen. Ook instellingen hebben vaak een protocol, maar in de praktijk is dit
eveneens niet altijd bekend.
Ik zal GGZ Nederland vragen onder haar leden meer bekendheid te geven aan de
handreiking van het O&O fonds.
5
Kunt u toelichten wat er op dit moment gebeurt op het gebied van preventie van
geweldincidenten in de psychiatrie? Hoe verkleint u de kans op geweldsincidenten
tegen hulpverleners in de psychiatrie door middel van preventiemaatregelen?
Zoals ik in antwoord op vraag 2 heb aangegeven, is werken aan een veilig
leefklimaat een prioriteit binnen de ggz-organisaties. Door continu verbeteringen
door te voeren wordt hier dagelijks aan gewerkt. Een voorbeeld hiervan is de
instelling van de gouden held bij GGZ Oost-Brabant, waar jaarlijks een medewerker
wordt verkozen die het best het veiligheidsbeleid van de ggz-instelling
vertegenwoordigt. Medewerkers worden getraind in veilig werken en in
teamoverleggen is veilig werken een thema. Als er een incident is, wordt gezorgd
voor een goede afhandeling en opvolging.
In een landelijk zorgbreed project ‘Veilig werken in de zorg’ dat van 2012-2015 liep
en waarvoor mijn ambtsvoorganger voor 2016 nog aanvullend financiële middelen
beschikbaar heeft gesteld, hebben werkgevers en werknemers in de zorg
samengewerkt aan het thema. Deze samenwerking heeft gezorgd voor het delen
van goede voorbeelden en beleidsontwikkeling rond agressiepreventie.
De arbeidsmarktfondsen van de zorgbranches brengen de goede voorbeelden,
onderzoeken en tools nog steeds onder de aandacht via de website ‘duidelijkheid
over agressie’. Aangiftebeleid is daar ook een onderdeel van. In het convenant
politie en ggz 2012 staat aangifte ook als norm en dat wordt regionaal ook
ingevuld. In het O&O fonds is een tafel over veiligheid ggz-medewerkers
georganiseerd, van waaruit pilots zullen worden gestart.
De aanpak van preventie hoe om te gaan met agressie en geweld gebeurt op
verschillende manieren, via training van professionals, risicotaxaties en extra
beveiligde bedden. Regionaal zijn er convenanten met de politie naar aanleiding
van het Convenant politie en ggz. Meldingen en incidenten worden geëvalueerd in
de organisaties en de aanpak afgestemd op wat nodig is.
6
Bent u bereid om in contact te treden met de onderzoekers en gezamenlijk met de
relevante organisaties en instanties te onderzoeken hoe de barrières en
knelpunten, die ervaren worden door de slachtoffers en naar boven komen in het
onderzoek, ondervangen kunnen worden?
Zie mijn antwoord op vraag 3.
1) http://www.politieenwetenschap.nl/publicatie/geweld-tegen-hulpverleners-in-depsychiatrie-300/