Antwoorden op Kamervragen van het Kamerlid Dijksma (PvdA) over het bericht
“Debat over duur medicijn door lobbyist ‘vervuild’”. (2017Z15773)
1
Heeft u kennisgenomen van het artikel “Debat over duur medicijn door lobbyist
‘vervuild’? 1)
1.
Ja.
2
Hoe beoordeelt u de handelswijze van fabrikant Vertex waarbij onder meer aan
Kamerleden onjuiste informatie is verstrekt over de gemaakte winst van het
bedrijf?
2.
Het is niet aan mij om me uit te laten over de juistheid van informatie die door
derden aan Kamerleden is verstrekt. Wat betreft de handelwijze van Vertex: deze
keur ik ten zeerste af. Het past mijns inziens niet om gedurende een
onderhandeling op deze wijze het proces of de besluitvorming te beïnvloeden. Ik
hecht eraan op te merken dat ik geen signalen heb ontvangen dat bij de 24 andere
onderhandelingen die de afgelopen jaren zijn gevoerd dergelijke situaties zich
hebben voorgedaan.
3
Heeft Vertex, of hebben anderen (zoals lobbyisten) die handelden in dienst van het
bedrijf, ook onjuiste informatie verstrekt aan het ministerie van VWS tijdens de
onderhandelingen over het middel Orkambi? Zo ja, wat is de aard van die
informatie geweest?
3.
Over informatie die onder vertrouwelijkheid is verstrekt kan ik geen uitspraken
doen, juist ook vanwege de vertrouwelijkheidafspraken aangaande de
onderhandeling. De informatie die is gebruikt bij de onderhandeling komt van
Vertex zelf, van betrokkenen als medische experts (behandelende artsen) en de
patiëntenorganisatie en van Het Zorginstituut Nederland. Daarnaast betrekt het
ministerie zelf informatie van diverse openbare financiële bronnen zoals
jaarverslagen van bedrijven. Een belangrijke werkprincipe is daarbij dat medische,
zorg- of financiële informatie die door het bedrijf wordt verstrekt altijd waar
mogelijk ook wordt getoetst aan andere bronnen om te zien of er discrepanties
zijn.
4
Bent u bereid de precieze informatie over de onderhandelingen met Vertex over de
vergoeding van het middel Orkambi, waaronder het bedrag dat door het ministerie
van VWS uiteindelijk is betaald, met de Kamer te delen? Kunt u daarbij ook ingaan
op aard en inhoud van het aantal contacten tussen het departement en Vertex? Zo
nee, waarom niet?
4.
Deze informatie kan ik vanwege de gemaakte afspraken over vertrouwelijkheid
niet delen. Zoals u weet is vertrouwelijkheid een voorwaarde van leveranciers om
dergelijke financiële afspraken te maken.
Indien ik die voorwaarde over vertrouwelijkheid niet zou honoreren heb ik maar
twee opties: de hoofdprijs betalen voor het geneesmiddel of het geneesmiddel niet
opnemen in het pakket. Net als mijn ambtsvoorganger weegt voor mij het belang
van betaalbare toegang voor patiënten in dit geval zwaarder dan transparantie
over de uiteindelijke prijs.
Tijdens de onderhandeling vanaf juli (de vervolgonderhandeling nadat er voor de
eerste keer sprake was van een negatief vergoedingsbesluit) zijn er diverse
schriftelijke onderhandelvoorstellen gewisseld, ten minste vijf uitvoerige face to
face meetings geweest op het ministerie en een reeks telefonische contacten
geweest tussen Vertex en het onderhandelingsburo van het Ministerie van VWS. Bij
de face to face meetings was er een brede internationale vertegenwoordiging van
het senior management team van Vertex. Daarnaast heeft mijn ambtsvoorganger
Vertex enkele malen persoonlijk ontvangen om haar standpunt inzake de
vergoeding van Orkambi toe te lichten.
5
Bent u bereid met de Kamer te delen welke eventuele overige afspraken er
gemaakt zijn over de vergoeding van Orkambi met Vertex? Zo nee, waarom niet?
5.
Zie het antwoord op vraag 4.
6
Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat farmaceuten artsen en
patiëntenverenigingen financieren om te lobbyen voor hun dure medicijnen? Zo
nee, waarom niet?
6.
Er zou nooit sprake mogen zijn van een afhankelijke relatie in dit verband of van
twijfel daarover. Voorkomen moet worden dat er twijfel of ruis ontstaat over de
inbreng van een patiëntenorganisatie in het publieke debat over maatschappelijke
zeer gevoelige kwesties als de vergoeding van dure geneesmiddelen. Niemand
zou daar bij gebaat zijn, niet in de laatste plaats de patiënten zelf. Bij financiering
door derden zoals een farmaceutisch bedrijf is er overigens niet per definitie
sprake van een belangenconflict.
7
Bent u, gelet op de schimmigheid die speelt rondom een maatschappelijk zeer
relevante kwestie als de toelating van dure medicijnen, bereid om voortaan meer
transparantie toe te passen over de onderhandelingen zodat farmaceuten niet
langer in staat zijn betrokken partijen, waaronder weerloze patiënten, tegen elkaar
uit te spelen? Zo nee, waarom niet?
7.
Ik zal altijd streven naar maximale transparantie. Dat heeft mijn ambtsvoorganger
ook gedaan.
De wijze van onderhandelen is in eerdere voortgangsbrieven over de financiële
arrangementen toegelicht en in het ontwerpbesluit voor de pakketsluis is dit
nogmaals gedaan. Over het proces wil ik altijd transparant zijn. Over de inhoud is
dat helaas niet mogelijk. Wel informeer ik u jaarlijks over de totale opbrengsten
van de arrangementen. Met het bekendmaken van het laatste bod in de
onderhandeling over Orkambi heeft mijn ambtsvoorganger een extra inspanning
gedaan in het meer transparant maken van de onderhandelingen. Deze
mogelijkheid over het openbaar maken van het laatste bod van de overheid bij
een afgebroken onderhandeling en negatief vergoedingsbesluit sluit ik expliciet uit
van de vertrouwelijkheidafspraken bij de onderhandelingen met fabrikanten. Dat is
dus mijn voorwaarde voordat een onderhandeling van start gaat. Juist om te
voorkomen dat er schimmigheid ontstaat en ik niet naar uw kamer en de
samenleving kan verantwoorden waarom ik nee moet zeggen tegen een te duur
geneesmiddel. Natuurlijk wil ik er het liefst altijd uitkomen. Maar als dat toch niet
lukt wil ik kunnen laten zien dat ik er alles aan heb gedaan en wat onze
betalingsbereidheid was.
Na een mislukte onderhandeling geef ik u dus graag inzicht in mijn handelen en
afwegingen en ben ik natuurlijk bereid om verantwoording af te leggen over mijn
besluit. Dit heeft mijn ambtsvoorganger ook gedaan na het negatieve besluit over
Orkambi. Gedurende een onderhandeling ben ik, maar ook artsen en patiënten,
gebaat bij het voorkomen van publieke discussies over de onderhandeling die als
risico met zich meebrengen gevoed te worden door gekleurde en eenzijdige
informatie.
8
Kunt u deze vragen, individueel en volledig, uiterlijk woensdagochtend 22
november aanstaande om 10.00 u beantwoorden zodat deze nog betrokken
kunnen worden bij het algemeen overleg geneesmiddelen van 22 november 2017?
8.
Ja
1) NRC Handelsblad, 18 november 2017