Antwoord op vragen van de leden Jetten en Von Martels over opwaardering Maaslijn en realisatie station Grubbenvorst Greenport-Venlo
Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen die zijn gesteld door de leden Jetten
(D66) en Von Martels (CDA) over opwaardering Maaslijn en realisatie station
Grubbenvorst Greenport-Venlo (ingezonden op 13 oktober 2017).
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het artikel ‘Station Grubbenvorst lijkt gepasseerd
station’?1
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Deelt u de mening dat Greenport Venlo een belangrijke regionale economische
hotspot is en daarom met het openbaar vervoer goed bereikbaar moet zijn?
Antwoord 2
Greenport Venlo beschouw ik als een belangrijke motor voor de regionale
economie. Een goede bereikbaarheid van een dergelijke locatie, ook per openbaar
vervoer, is daarmee van belang. Ik merk daarbij graag op, dat hier verschillende
opties denkbaar zijn, naast spoor bijv. (snel)bus.
Vraag 3
Heeft ProRail dan wel het Rijk een rol gespeeld in het plotseling ontstane
financieringstekort voor het project Maaslijnverbetering? Zo ja, in hoeverre hadden
de betrokken partijen hier rekening mee kunnen houden?
Antwoord 3
Nee. Het rijk heeft substantieel bijgedragen aan de verbetering van de Maaslijn. Er
zijn de afgelopen jaren meerdere rijksbijdragen aan de regio toegezegd voor resp.
de elektrificatie (€ 30,25 mln. incl. BTW), de versnelling van de Zuidelijke Maaslijn
(€ 16,15 mln. incl. BTW) en de Noordelijke Maaslijn (€ 9,1 mln. incl. BTW). Deze zijn
ook vastgelegd in brieven, besluitenlijsten en gezamenlijk ondertekende plannen
van aanpak waarbij de risico’s voor de genoemde projecten bij de regio zijn
belegd. Ook heeft het rijk begin 2016 een reservering van € 6,5 mln. incl. BTW
gemaakt voor een mogelijke subsidie aan de realisatie van station Grubbenvorst
Greenport Venlo. De uitkering van de rijksbijdragen vindt plaats conform de op dat
moment geldende richtlijn van het ministerie van Financiën.
ProRail heeft in 2016 een kostenraming opgesteld voor het volledige pakket aan
maatregelen dat nodig is om de ambities van de regio voor de Maaslijn te
realiseren. Hierbij is toen een potentieel tekort geconstateerd. De provincie
Limburg heeft vervolgens in overleg met medeopdrachtgevende partijen provincie
Noord-Brabant en Gelderland ProRail opdracht gegeven een taakstellend budget
als uitgangspunt te hanteren voor verdere uitwerking.
De provincie Limburg geeft aan dat een deel van het financieel tekort van € 14,5
mln. is ontstaan door het uitkeren van de rijksbijdrage voor de elektrificatie van de
Maaslijn zonder BTW (€ 6,35 mln.). Het ministerie van IenW heeft conform de
geldende richtlijn van het ministerie van Financiën voor de uitkering van
rijksbijdragen de rijksbijdrage voor de elektrificatie zonder BTW uitgekeerd aan
Limburg. De provincie Limburg heeft, zoals gebruikelijk, de mogelijkheid om
compensatie voor betaalde BTW aan te vragen via het BTW Compensatiefonds.
Aangezien de belastinginspecteur van ProRail op 29 december 2016 heeft
uitgesproken dat hij van mening is dat er geen sprake is van een BTW belaste
prestatie, factureert ProRail aan de provincie Limburg zonder BTW. Limburg kan
derhalve ook geen beroep doen op het BTW Compensatiefonds. De provincie
Limburg heeft mogelijk ten onrechte de conclusie getrokken dat er vanwege het
niet hoeven betalen van BTW, extra investeringsruimte zou ontstaan binnen het
projectbudget.
Dat de BTW conform de landelijke afgesproken richtlijn van het Ministerie van
Financiën aan Limburg zou worden uitgekeerd is herhaaldelijk door IenW gemeld
aan de provincies Limburg, Noord Brabant en Gelderland in de periodieke
overleggen over de Maaslijn in 2016 en per brief van 13 december 2016
schriftelijk aan de provincie Limburg bevestigd. Dit standpunt is door het
ministerie van IenW op 22 augustus 2017 nogmaals per brief aan de provincie Limburg bevestigd. Ik herken derhalve niet het beeld dat er sprake is van een
plotseling ontstaan tekort.
Vraag 4
Welke financiële mogelijkheden ziet u om dit project te realiseren zoals
oorspronkelijk was beoogd, dus met elektrificatie van de lijn en inclusief de
realisatie van station Grubbenvorst Greenport-Venlo?
Antwoord 4
Het rijk heeft een rijksbijdrage aan Limburg verleend, waarmee samen met de
regionale bijdragen de elektrificatie van de Maaslijn kan worden gerealiseerd. Het
rijk is nog steeds bereid om de provincie Limburg ook een maximale rijksbijdrage
voor de realisatie van het station Grubbenvorst Greenport Venlo te verlenen van
€6,5 mln. incl. BTW, als de provincie Limburg daar via ProRail een aanvraag met de
vereiste uitwerking en een bedieningsgarantie voor indient. De uitkering van de
eventuele rijksbijdrage zal plaats vinden excl. BTW, waarbij de provincie eventueel
te betalen BTW gecompenseerd kan krijgen uit het BTW Compensatiefonds. Een
hogere Rijksbijdrage voor de aanleg van een nieuw station (in dit geval met een
kostenraming van ca. € 20 mln.) past niet bij de door IenW toegepaste en met uw
Kamer gecommuniceerde regels voor de rijksbijdrage in de kosten van aanleg van
een nieuw klein station (zie Kamerstuk 34775 A, nr.4 vergaderjaar 2017-2018,
bijlage MIRT-overzicht 2018, blz. 74, Kleine stations). De score van een
uitgevoerde maatschappelijke kosten-baten-analyse van station Grubbenvorst is
'0,1 indien de kosten en baten van het station separaat worden bekeken. Dat is
zeer laag. De provincie Limburg heeft zelf in april 2017 te kennen gegeven dat zij
de aanleg van station Grubbenvorst Greenport Venlo heroverweegt in verband met
de financiële situatie in het project elektrificatie Maaslijn. De afweging om al dan
niet over te gaan tot aanleg van station Grubbenvorst is aan de provincie Limburg.
Vraag 5
Hoe ziet de verdere planning van het project Maaslijnverbetering er nu uit?
Antwoord 5
De planning van een project is de verantwoordelijkheid van de initiatiefnemer en
opdrachtgever, de provincie Limburg. Deze wordt in een bestuurlijke stuurgroep
met medeopdrachtgevers, provincie Noord-Brabant en Gelderland afgestemd.
Vraag 6
Kunt u, gelet op de datum van behandeling van dit dossier in de Provinciale Staten
van Limburg, deze vragen zo spoedig mogelijk beantwoorden?