De aanvang van een nieuw kabinet (juli 2024)

Op 2 juli 2024 werd een bijzondere coalitie beëdigd onder leiding van de onafhankelijke Dick Schoof als minister-president. Schoof, een voormalig hoofd van de AIVD, vormde samen met PVV (Wilders), VVD, NSC en BBB een coalitie die in totaal 29 bewindslieden telde: 16 ministers en 13 staatssecretarissen

Uniek was de structuur: vijf PVV-ministers, vier VVD, vier NSC en twee van BBB, met Schoof zelf partijloos als leider. Nieuw waren ook de ministeries van Asiel & Migratie, Klimaat & Groene Groei, en Volkshuisvesting & Ruimtelijke Ordening
Samenstelling en balans

Het kabinet telde 9 vrouwen en 19 mannen, met een gemiddelde leeftijd van 49,8 jaar. Schoof zelf was met 67 jaar de oudste Universitair opgeleiden vormden de meerderheid, al waren er ook bewindslieden met mbo‑ of hbo‑achtergrond Politiek gezien zat men in een overgangsfase: veel ministers zaten voor het eerst, en sommigen, zoals Schoof, hadden geen eerdere politieke portefeuille – hij kwam uit de ambtelijke wereld

Beleidsvragen en contante dossiers

Al vroeg lag er druk op de coalitie: Oorlog in Oekraïne – Schoof bleef trouw aan EU‑steun en kondigde op het einde van 2024 tot 3,5 miljard euro steun toe. PVV en BBB verzetten zich tegen verdere Europese gezamenlijke leningen, maar na debat werd een compromis gesloten
Asiel en migratie – In oktober werd een ‘asielnoodmaatregelenwet’ overeengekomen: veilige zones in Syrië, afschaffing van permanente verblijfsvergunningen, geen nareis van meerderjarige kinderen en terugtrekking van de Spreidingswet. In maart 2025 kwamen er twee wetsvoorstellen voor: één voor noodmaatregelen, één voor een tweestatusregeling
Daarnaast werden er plannen gemaakt voor strengere asiel- en migratieregels, die soms tot conflicten binnen de coalitie leidden.

Interne botsingen en beleidstegenstrijdigheden
De coalitie bleek een lastige mix: enerzijds hadden PVV en BBB een harde koers, anderzijds streefde de VVD en NSC naar meer gematigde lijnen – bijvoorbeeld bij Europese defensie en klimaatbeleid. De tweedeling kwam duidelijk naar voren in de debatten over Europese defensieleningen en asielbeleid

Hoofdstuk 5 – De val van het kabinet (juni 2025)

Begin juni 2025 trok PVV-leider Wilders de stekker uit de coalitie vanwege meningsverschillen over zijn harde asielplannen – zoals legerinzet aan de grens en grenssluitingen. Omdat PVV met vijf ministers in het kabinet vertegenwoordigd was, waarna al die ministers aftraden, verloor het kabinet zijn meerderheid
Op 3 juni 2025 bood minister‑president Schoof zijn ontslag aan en werd de regering de demissionaire status gegeven. Schoof bleef tijdelijk aan om lopende zaken — zoals defensie, woningbouw en economische steun — af te handelen, vooral met het oog op de komende NATO-top en Oekraïne‑steun

Wat rest
Kabinet‑Schoof I was kort, minder dan een jaar, maar veelbewogen: opgericht als antwoord op de polarisatie van 2023, kreeg vroeg beïnvloeding van conflictvraagstukken zoals migratie, defensie en Europese samenwerking. Uiteindelijk bleek de tegenstrijdigheid binnen de coalitie onoverbrugbaar, wat leidde tot een val en het wegvallen van stabiliteit – met nieuwe verkiezingen in het vooruitzicht.

Samengevat:

Duur: 2 juli 2024 – 3 juni 2025
Samenstelling: PVV, VVD, NSC, BBB + partijloze Schoof
Focus: migratiecrisis, Europese defensie, Oekraïne‑steun

Bewindslieden